Jest to organizacja społeczna o charakterze, politycznym, terytorialnym i suwerennym. Jej zadaniem jest organizowanie i koordynowanie pracy dużych grup społecznych.
Wyróżnia się dwie definicje państwa: politologiczną i prawna.
Definicja politologiczna mówi że:
Państwo jest przymusową organizacją, wyposażoną w atrybuty władzy zwierzchniej po to, by ochraniać przed zagrożeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi ład, zapewniający zasiedlającej jego terytorium społeczności, składającej się ze współzależnych grup o zróżnicowanych interesach, warunki egzystencji korzystne odpowiednio do siły ich ekonomicznej pozycji i politycznych wpływów [wg Mariusz Gulczyński: Nauka o polityce, Wyd. Druktur, Warszawa 2007].
Poznaj – Test na znajomość stolic, geografia państw europejskich
Natomiast definicja prawna mówi:
Prawne kryteria państwowości, przyjęte na mocy konwencji w Montevideo z 1933, określane są następująco: (artykuł 1.) “Państwo jako podmiot prawa międzynarodowego powinno posiadać następujące elementy: stałą ludność, suwerenną władzę, określone terytorium (wielkość państwa nie wpływa na jego podmiotowość) oddzielone od innych granicą, zdolność wchodzenia w relacje międzynarodowe.
Współcześnie wyróżnia się cztery rodzaje państw:
- Państwo niewolnicze – charakterystyczną cechą jest występowanie niewolników oraz ich właścicieli.
- Państwo feudalne – charakteryzuje się występowaniem feudalnej własności ziemi należącej do niedużej części społeczeństwa np. duchowieństwa.
- Państwo kapitalistyczne – cechą rozpoznawczą jest występowanie prywatnej własności środków produkcji oraz wytwórców sprzedających swoją siłę roboczą.
- Państwo socjalistyczne – cechuje się ono daleko posuniętą uniformizacją stosunków społeczno-ekonomicznych i politycznych.[Wikipedia]
——
Państwo, jako podstawowa jednostka organizacji politycznej i społecznej, jest kluczowym obiektem zainteresowania w różnych dziedzinach nauki, takich jak politologia, socjologia, prawo i historia. Jego zrozumienie wymaga dogłębnej analizy wielu powiązanych koncepcji, które razem tworzą skomplikowany obraz działania współczesnych społeczeństw.
Na początku warto zwrócić uwagę na suwerenność, która jest fundamentem istnienia każdego państwa. Suwerenność wyraża się poprzez niezależność w podejmowaniu decyzji oraz kontrolę nad terytorium i ludnością. Terytorium jest fizyczną przestrzenią, nad którą państwo sprawuje władzę, podczas gdy ludność składa się z obywateli, będących poddanymi tych władz. Rząd, jako zbiór instytucji sprawujących władzę, realizuje politykę państwa, zarówno wewnętrzną, jak i zewnętrzną. W tym kontekście pojęcie narodu staje się istotne, gdyż często naród jest identyfikowany z ludnością państwa, choć nie zawsze są to pojęcia tożsame.
Rozpatrując państwo, nie można pominąć systemu politycznego, który definiuje sposób rządzenia i organizacji władzy. Instytucje państwowe, takie jak parlament, sądy czy siły zbrojne, odgrywają kluczowe role w utrzymaniu porządku i realizacji funkcji państwa. Oczywiście, aspekty prawne, w postaci systemu prawnego, są nieodzowne dla utrzymania porządku i sprawiedliwości wewnątrz państwa.
Zakończmy jednak refleksję na bardziej ogólnym poziomie. Państwo, w swej złożoności, jest niczym wielowymiarowy organizm, który żyje i ewoluuje wraz ze swoją ludnością, kulturą, historią i międzynarodowymi relacjami. Jego rola nie ogranicza się jedynie do utrzymania porządku czy zarządzania gospodarką, ale rozciąga się także na kształtowanie tożsamości, wspieranie rozwoju społecznego i kulturowego, oraz na ochronę praw i wolności obywateli. W dynamicznym i nieustannie zmieniającym się świecie, państwo pozostaje centralnym punktem, wokół którego obraca się życie społeczne, polityczne i gospodarcze. Jego zrozumienie jest więc kluczowe nie tylko dla naukowców i decydentów, ale dla każdego obywatela, aspirującego do świadomego uczestnictwa w życiu swojego kraju i współtworzenia jego przyszłości.