Stefan Żeromski w „ Przedwiośniu” ukazuje utopijny obraz szklanych domów. Poeta tym mianem określa jeden z działów lektury.
Seweryn Baryka, ojciec głównego bohatera, Cezarego, po odszukaniu jedynego syna zabiera go w podroż do swojego rodzinnego kraju- Polski. Bohater podczas podróży, gdy zostaje zniewolony przez chorobę opowiada synowi o rzekomo istniejących w Polsce szklanych domach. Kiedy rzeczywistość miesza mu się z marzeniami, obrazuje synowi portret niespotykanych wynalazków, które miały być dziełem genialnego konstruktora, ich krewniaka, człowieka o tym samym nazwisku. Stał się on wynalazcą nowej cywilizacji. Mężczyzna dzięki umiejętnemu wykorzystaniu zasobów środowiska naturalnego miał budować szklane domy. Ojciec w obliczu śmierci ukazuje synowi zalety jakbyśmy to dziś nazwali ekologicznych wiosek. Domy te budowane były w całości ze szkła, gdzie nie było pieców, które musiałyby ogrzewać pomieszczenia, gdyż już sama konstrukcja budynku zapewniała domownikom ciepło, mianowicie domy ogrzewane był przez gorąca wodę płynącą wewnątrz belek dokoła ścian , a latem woda ta miała schładzać pomieszczenia, dzięki czemu człowiek zawsze pod własnym dachem odnajdował schronienie przed grzejącym słońcem. Chęć ochłodzenia pomieszczenia skłaniała ludzi do częstego mycia podłóg czy ścian, dlatego tez- jak mówi starszy Baryka- nawet polscy chłopi, którzy nie słyną z porządku, chcąc uchronić się przed upałem wyjątkowo dbali czystość. Ojciec bohatera podkreśla również istotę tych wynalazków, w odniesieniu do budowy zagrody dla zwierząt, czy innych pomieszczeń gospodarczych. Bohater wspomina także jedynakowi o zasłudze wielkich artystów w budowie nowej cywilizacji. Jak mówi, oszaleć można z zachwytu:
„ Bo te domy komponują artyści. Wielcy artyści”.
Dzięki ich zdolnością izby mogły mieć różne kolory w zależności od pory roku, a ich zdobienia były bogate i pełne przepychu w zależności od wymagań odbiorcy. Seweryn twierdzi, iż widział nie tylko szklane miasta ale całe powiaty a nawet województwa. Nie ukrywa on również, iż budowa takich domów jest dużo łatwiejsza, lżejsza i mniej pracochłonna niżeli budowle stawiane z cegły. Bohater nie zapomina wspomnieć synowi, również o kwestii ekonomicznej takich budynków, które są dużo tańsze od standardowo stawianych mieszkań. Jak opowiada Seweryn:
„ Szklane domy kosztują niezmiernie tanio, gdyż przecie przy ich budowie nie ma murarzów, cieślów, stolarzy i gonciarzy.”
Schorowany ojciec przekazuje synowi również plany ich krewnego, który chciałby dokonać powszechnej elektryfikacji miast wznoszonych ze szkła.
Seweryn opowiadając synowi historie szklanych domów, chce obudzić w nim chęć poznania ojczystego kraju, wskrzesić miłość do ojczyzny. Bohater poprzez opowiedzianą legendę ukazuje swoją tęsknotę za wolnym i niepodległym krajem, a także marzenia o lepszej przyszłości dla swojego syna i wszystkich rodaków. Szklane domy symbolizują również potrzebę wynalazku, który pozwoli światu pójść w przód.
