Oko jest narządem, który dzięki swej budowie umożliwia określanie kierunku padania światła oraz intensywność, z jaką pada. Wraz z rozwojem oka i wzrostem jego złożoności jego konstrukcji umożliwia efektywne formowanie obrazu, czyli potocznie mówiąc widzenie.
Nie każda istota posiadająca oczy może widzieć przynajmniej tak dobrze jak człowiek. Dodatkowo to co i w jako sposób dana istota widzi uzależnione jest od sposobu egzystencji. Plamki oczne lub oczy o bardzo prostej budowie pozwalają na wykrywanie kierunku padania światła oraz ocenę jego intensywności. Niestety nie wystarcza to do widzenia przedmiotów. Jest to podyktowane tym, iż proces widzenia wymaga bardzo złożonej konstrukcji oka. Jednym z podstawowych elementów, które musi posiadać oko, aby widzieć przedmioty jest soczewka. Wykształcenie tego elementu okazało się przełomowe w procesie ewolucji. Najbardziej rozwiniętymi soczewkami pochwalić się mogą kręgowce, czyli między innymi ludzie.
Ludzkie oko składa się z trzech błon:
– błona zewnętrzna – twardówka (z przodu jest przezroczysta);
– błona zewnętrzna – rogówka;
– błona środkowa – błona zewnętrzna – twardówka (z przodu jest przezroczysta);
Działanie oka[wikipedia]:
– Światło przechodzi przez przednią część twardówki – rogówkę;
– wpada do oka przez źrenicę regulowaną tęczówką – kolorową częścią oka;
– przechodzi przez soczewkę, która załamuje promienie świetlne;
– przechodzi przez ciało szkliste;
– promienie padają na wewnętrzną warstwę oka – siatkówkę (gdzie powstaje odwrócony obraz), składającą się z fotoreceptorów – czopków (kolor) i pręcików (kształt i ruch). Plamka żółta – największe skupisko czopków; plamka ślepa – tam nie ma fotoreceptorów, od niej wychodzi nerw wzrokowy;
– poprzez nerw wzrokowy i dalsze składniki drogi wzrokowej impulsy nerwowe są przekazywane do ośrodków wzrokowych kory mózgowej. Bardzo ważna jest obecność rodopsyny w pręcikach i jej podobnych barwników w czopkach.
Zobacz testy z biologii dla szkół średnich i gimnazjum