Nokturn- (łac. Nocturnus-nocny)- to obraz, którego motywem jest przedstawienie nocnej scenerii przyrody lub przestrzeni miejskiej. Artystą, który wprowadził ten temat do malarstwa, był Włoch Caravaggio, a szczególnie upodobali go sobie impresjoniści. Także i dziś klimat wieczornej i nocnej przestrzeni miejskiej dostarcza znakomitych tematów do realizacji malarskich. Podstawową ich cechą jest kontrastowość wynikająca z gry światła i cienia. Walory światła sztucznego rozjaśniające wieczorny czy też nocny mrok wywołują nieograniczoną w praktyce tonalność walorową. Barwy świateł emitowanych przez uliczne lampy, neony, szyby wystawowe mienią się swoistą feerią barw.
Siła światła jest mocno zróżnicowana- od pełnej jasności po całkowity mrok. Nawet w mało wyszukanym kadrze rzeczywistości miejskiej, z ograniczoną ilością elementów ilustracyjnych, malarz może dostrzec i wydobyć klimat oraz nastrojowość miejsca. Gra wieczornego światła i cienia łagodzi niekiedy zbytnią drobiazgowość detali architektonicznych budynków. Dla malarza jest to sytuacja sprzyjająca. Nocna przestrzeń to domena malarzy, dzienna rysowników. Na przykład obraz Tadeusza Króla pt. „ Zamek”.