Motyw mesjanizmu w literaturze
W sytuacji kiedy Polska w roku 1795 straciła swą niepodległość, wiele setek tysięcy ludzi stanęła na rozdrożu. Jednym z nich jest bohater 3 części „ Dziadów ” Adama Mickiewicza Konrad. Jego postać ma ukazać i zobrazować uczucia wielu innych bezimiennych podobnych mu osób. Jako człowiek nie jest wstanie poradzić sobie z zaistniałą sytuacją , buntuje się wewnętrznie nie chcąc w żaden sposób dopuścić do głosu myśli, że jego ukochany kraj przestaje istnieć.
Walczył on przecież o niepodległość Polski, własnym życiem zaświadczał, że warto, że zrobimy wszystko by do tego niedoszło. Miota się on w sobie, nie mogąc pojąc jak mimo takiego wysiłku i takiej walce tysięcy osób, mogło dojść do klęski. Nawet głęboka wiara i miłość do Boga zaczyna wyrażać się poprzez sprzeciw, zarzuty i niezrozumienie;
„ …Bóg nie jest ojcem świata, ale jego carem.. ”„ …gdyby był ojcem, nie pozwolił by żeby jego dzieci tak cierpiały… ”„ …Bóg nie jest miłością, lecz mądrością… ”. W tych słowach widać cierpienia Konrada, jego myśli, które szukają niemożliwej odezwy. Ostatecznym orężem buntu staje się napisane przez niego dzieło – Wielka Improwizacja, dzięki niej może poczuć się „nieśmiertelny” i poświęcić swe życie twórczości. Ta bowiem wydaje się być niepokonaną, to w niej leży ostatnia nadzieja. Konrad jest postacią niezwykle silną, wyraża bunt i nie godzi się z losem gdyż dobrze wie, że taki stan rzeczy oznacza poddanie się i zaprzestanie walki o własną godność i wartości, niesione przez kulturę dzięki której jest tym kim jest. W czasie Wielkiej Improwizacji przeżywa on bowiem według mnie dwa pojedynki: jeden to widoczny pomiędzy samym sobą a postacią Boga, niemożliwy do realnego przeprowadzenia, drugi natomiast wewnętrzny ukryty w myślach i duszy. Walczą w nim uczucia. Widać to wyraźnie gdy bohater woła: „ja i ojczyzna to jedno. Nazywam się milion – bo za miliony cierpię i kocham”.
Gdy za sprawą egzorcyzmów księdza Piotra otrzyma przepowiednię mówiącą iż, Polska stanie się Chrystusem narodów, przebudza się szarpnięty najwyższymi ideałami naradzając jakby na nowo. Sprawa narodowa staje się dla niego najważniejsza, toczy intelektualna walkę o wolność Polski. Mimo, iż dla niego wrota budynku zostały bezpowrotnie zamknięte, nadzieja, wiara, i idee przetrwały. Jak Prometeusz i Chrystus poświęcił się dla ludzi, choć droga jego była pełna niepewności i wahań, ostatecznie dokonał właściwego wyboru.
To właśnie w ten sposób silnie zostaje zarysowany motyw mesjanizmu. Misji pojedynczej jednostki, która pragnie poświęcić się dla całej ludzkości. Przykład tej jest zaczerpnięty z biblii największym bowiem przykładem mesjanizmu zawsze pozostanie Chrystus, który oddał swe życie dla dobra i bawienia innych.
