„But w butonierce” interpretacja wiersza Bruno Jasieńskiego
Bruno Jasieński to jeden z bardziej znanych poetów polskich, prawdziwe jego nazwisko brzmiało Zysman. Największymi jego artystycznymi dokonaniami było założenie i udział w klubie „Katarynka”. Pracował również na rzecz takich czasopism jak „Zwrotnica” czy „Almanach nowej sztuki”. Z zamiłowania był futurystą, jego poezja realizowała założenia nurtu. Stąd należy traktować autora jako czołowego przedstawiciela tego kierunku Polsce.
Wiersz zatytułowany „But w butonierce” jest swoistym manifestem jednak dokonując jego analizy należy zaznaczyć, że realizuje on założenia typowe dla futurysty. Podmiot liryczny tego utworu to sam poeta, który prezentuje swą osobę. Jest utalentowany, genialny, młody i obojętny na jakakolwiek krytykę. Jak mówi cytat: „teraz jestem słoneczny, siebie pewny i rad”, „idę młody genialny”. Jak widać przez poetę przemawia pewność siebie pozbawiona krztyny skromności. Zadowolenie jest czytelne w całym wierszu to poprzez nie Jasieński wyraża futurystyczny manifest podkreślający siłę i talent poety. Cały świat stoi przed nim otworem, żadna przeszkoda nie jest w stanie mu zagrozić. „One jeszcze nie wiedzą , że gdy nastał Jasieński, Bezpowrotnie umarli Tetmajer i Staff”. Cytat ten podkreśla odrzucenie przez autora przeszłości, tradycji poetyckiej reprezentowanej przez wieszczy polskich. Zabieg ten jest bardzo charakterystyczny dla futurystów, to oni bowiem odrzucali tradycje na rzecz nowej swobody.
Autor za życia pogrzebał wielkich poetów, dając wyraz właśnie tym zamysłom. Utwór posiada również inne cechu futurystyczne. Czytając obserwujemy fascynacje przyszłością, technika i rosnąca w niej cywilizacją. Poeta dokonał w utworze także specyficznego zabiegu ukazującego kierunek jego zainteresowań. Poprzez tytułowy „but w butonierce” szokuje czytelnika. Obraz ten to znak odrzucenia wszelkich konwenansów i śmiałe kroczenie w nową przyszłość. To nieskrępowana i otwarta próba łamania utartych zasad. Można śmiało powiedzieć, że zaprezentowana w utworze postać artysty jest nonszalancka, śmiało podąża z duchem czasu zafascynowany nowymi możliwościami z pełną świadomością pozostawiając za sobą przebrzmiałą przeszłość.
Zakańczając należy wskazać budowę wiersza, jest on ciągły – bez zwrotek. Wersy składające się na jego treść posiadają różną długość. Poeta zastosował następujące środki literackie: nonsens: „but w butonierce”, porównania: „zamaszyste jak świat”, neologizmy” „spieszenia”, a także wyrazy obcojęzyczne.
Bruno Jasieński But w butonierce
Zmarnowałem podeszwy w całodziennych spieszeniach,
Teraz jestem słoneczny, siebiepewny i rad.
Idę młody, genialny, trzymam ręce w kieszeniach,
Stawiam kroki milowe, zamaszyste, jak świat.
Nie zatrzymam się nigdzie na rozstajach, na wiorstach,
Bo mnie niesie coś wiecznie, motorycznie i przed.
Mijam strachy na wróble w eleganckich windhorstach,
Wszystkim kłaniam się grzecznie i poprawiam im pled.
W parkocieniu krokietni — jakiś meeting panieński.
Dyskutują o sztuce, objawiając swój traf.
One jeszcze nie wiedzą, że, gdy nastał Jasieński,
Bezpowrotnie umarli i Tetmajer i Staff.
One jeszcze nie wiedzą, one jeszcze nie wierzą.
Poezyjność, futuryzm — niewiadoma i X.
Chodźmy biegać, panienki, niech się główki oświeżą, —
Będzie lepiej smakować poobiedni jour-fixe.
Przeleciało gdzieś auto w białych kłębach benzyny,
Zafurkotał na wietrze trzepocący się szal.
Pojechała mi bajka poza góry doliny
I nic jakoś mi nie żal, a powinno być żal…
Tak mi dobrze, tak mojo, aż rechoce się serce.
Same nogi mnie niosą gdzieś — i po co mi, gdzie?
Idę młody, genialny, niosę BUT W BUTONIERCE,
Tym co za mną nie zdążą echopowiem: — Adieu! —
Co to jest butonierka?
Butonierka to niewielka kieszonka lub otwór na klapie marynarki, garnituru, lub płaszcza, przeznaczona do wpinania ozdobnych kwiatów lub innych dekoracji. Pochodzi od francuskiego słowa „boutonnière”, co dosłownie oznacza „dziurka na guzik”, ale w tym kontekście odnosi się do miejsca na kwiat. Butonierka jest często stosowana podczas formalnych i uroczystych okazji, takich jak wesela, bale czy oficjalne spotkania, aby dodać elegancji i osobistego charakteru strojowi. W tradycji noszenia kwiatów w butonierce, wybór kwiatu może mieć szczególne znaczenie lub być dostosowany do okazji.
