Andrzej Kmicic był głównym bohaterem powieści „Potop” autorstwa H. Sienkiewicza. Pochodził z zamożnego, ale z czasem ze zubożałego rodu. Był przeznaczony na męża młodej Oleńce Billewiczównie.
Kmicic był przystojnym młodzieńcem. Miał płową jak żyto czuprynę, smagłą cerę, siwe oczy, bystro patrzące, ciemne wąsy, twarz młodą, orlikowatą i wesołą. Miał bystre i zawadiackie zarazem spojrzenie, które przyciągało kobiety. On sam nie stronił od nich, czuł się pewny siebie i wykorzystywał to chętnie. Jednak, gdy ujrzał Oleńkę, pokochał ją szczerze i pozostał jej wierny nawet wtedy, gdy ta się od niego odwróciła.
Kmicic był człowiekiem młodym, żywym i energicznym. Lubił dobą zabawę i życie towarzyskie. Jako przedstawiciel szlachty posiadał wiele wad, takich jak warcholstwo, pijaństwo, zuchwalstwo czy zbytnia pewność siebie. Był porywczy, wybuchowy. Miał duszę awanturnika. Był również egoistą, który dbał tylko o własne dobro. Długo nie wiedział czym jest prawdziwy patriotyzm. Lubił wdawać się w bójki i bić się z rycerzami. Nie stronił od awantur. Jego hulaszczy tryb życia nie spodobał się Oleńce, która często go za to karciła. Odmówiła mu również ożenku, dopóki się rycerz nie zmieni. Jednak porywczy młodzieniec porwał dziewczynę, a odbił ją Wołodyjowski. Chłopak często podejmował niewłaściwe decyzje, pokierowane impulsem a nie rozwagą.
Andrzej Kmicic nieświadomie dopuścił się zdrady, za co okrzyknięto go zdrajcą ojczyzny. Książę Janusz Radziwiłł podstępem wymusił na rycerzu przysięgę wierności i wykorzystał go do swoich, niecnych celów. To za jego sprawą książę oddał Litwę Szwedom. Młody Kmicic pozostał z niczym, odwrócili się od niego przyjaciele i ukochana. Nie mógł uwierzyć w to co się stało. Jego honor i duma bardzo cierpiały. Pod wpływem emocji jakie nim targały postanowił się zmienić i odkupić swoje winy. Pragnął walczyć w szeregach rodaków przeciwko zdrajcom i manipulantom, ale z własnym nazwiskiem było to niemożliwe. Dlatego też przyjął nazwisko Babinicz i udał się do Częstochowy. Po spowiedzi u księdza Kordeckiego, już jako Babinicz, Kmicic stanął w obronie klasztoru. Wykazał się wielką odwagą i sprytem. Potrafił również przytakiwać i pozornie poprzeć Kuklinowskiego, by wydobyć z niego cenne informacje. Prowadzi działalność na rzecz Polaków i wsławił się w wielu bitwach i działaniach. Uratował również samego Jana Kazimierza i dzielnie walczył z jego wrogami. Okazał się doskonałym rycerzem i człowiekiem honoru. Był człowiekiem pomysłowym, sprytnym i niezwykle odważnym, nie wahał się narażać własnego życia dla ważnych spraw wymagających najwyższego poświęcenia. Wykazał się męstwem, bohaterstwem i szaloną odwagą. Z wielką determinacją działał dla dobra kraju, ale również dla odzyskania dobrego imienia i honoru rycerskiego.
Działania wojenne i walka o ojczyznę wyzwoli w Kmicicu prawdziwe patriotyczne uczucia. Chłopak zaczął doceniać postawę patriotyczną ukochanej, docenił jej dobroć, mądrość i szlachetność. Ogrom przeżyć dokonał w nim niesamowitą przemianę. Z hulaki i zawadiaki stał się dzielnym, walecznym i honorowym rycerzem. Kmicic odkupił swoje winy, a jego wcześniejsze czyny zostały mu wybaczone. Bohater oczyścił swoje imię i zyskał nową lepszą sławę. Stał się przykładem idealnego patrioty, człowieka wielkiego czynu i odwagi. Kmicic jest godny naśladowania również za to, że potrafił się zmienić, stać go było na próbę naprawienia wyrządzonego zła. Potrafił naprawić swoje błędy i zrobił to z całą swoją godnością i odwagą.