Odpoczynek jest podstawową formą spędzania czasu wolnego. Każdy człowiek bez względu na wiek czy wykonywane prace i obowiązki potrzebuje wypocząć zarówno fizycznie jak i psychicznie. Inaczej możemy powiedzieć , że służy on bezpośrednio odnowie biologicznej i psychicznej organizmu.
Czas wolny możemy więc rozróżnić jako:
-czas wolny bierny,
-czas wolny czynny.
Pod pojęciem okresu bierności rozumiemy niezbędne w ciągu dnia przerwy, wykonywane podczas lub po pracy w dłuższych lub krótszych okresach. Do fazy biernej zaliczamy więc sen i drzemki a także wszelkiego rodzaju momenty poświęcone na refleksje, przemyślanie odczuć własnych względem świata czy rozwój duchowy. Natomiast czas wolny czynny umożliwia odpoczynek poprzez działalność własną. Aktywność czynna może wiązać się z umiarkowanym lub znacznym wysiłkiem fizycznym, aktywnym spędzaniem czasu poza miejscem zamieszkania, utrzymywaniem kontaktów interpersonalnych. Jej zakres mogą obejmować zarówno zajęcia dotyczące szerszej liczby osób jak i działalność własna wykonywana w samotności.