Katastrofizm- to myśl ewolucyjna, której twórcą jest Georges Cuvier. Do założeń teorii kataklizmów należą:
* występujące w dziejach Ziemi kataklizmy każdorazowo doprowadzały do wymierania gatunków,
* po każdej katastrofie powstawały organizmy nowe, w doskonalszej postaci(Cuvier wykazał też istnienie tzw. zasady korelacji),
* poszczególne narządy organizmów przystosowane są do pełnienia określonych funkcji i są ze sobą ściśle skorelowane,
Katastrofizm usiłował pogodzić rozpowszechniony ówcześnie pogląd na pochodzenie różnorodności biologicznej, stworzenie form żywych w swej obecnej postaci przez Boga, z obserwacjami przemian w materiale kopalnym. Hipoteza katastrofizmu głosiła, że Ziemię w przeszłości nawiedzały katastrofy, zupełnie niszczące życie, a Bóg stwarzał nowe formy. Uczeń Cuviera, d’Orbigny, zakładał już w tym celu istnienie 27 aktów stworzenia odbudowujących życie na Ziemi po kolejnych kataklizmach połączonych z wymieraniem.
Pierwowzór tej hipotezy można znaleźć w wierzeniach ludów indoeuropejskich, w tradycji antycznej, przekazanej w Metamorfozach Owidiusza. Pewne tezy katastrofizmu znalazły potwierdzenie we współczesnej geologii, w postaci hipotez o uderzeniach dużych bolidów powodujących epizody masowego wymierania organizmów.