Jan Kochanowski – Psałterz Dawidów
Jak Kochanowski to jedna z najwybitniejszych postaci, która zapisała się w historii literatury polskiej. Jego wszechstronne zainteresowania i wykształcenie sprawiły, że stał się najznakomitszym twórcom renesansowym. Wyjątkowa dbałość o kunszt i styl tworzonych form dodatkowo podkreślają wartość uprawianych gatunków. Choć autor najczęściej kojarzony jest z Trenami i żartobliwymi Fraszkami należy zaznaczyć, że bardzo istotne miejsce w jego życiu zajmowała ojczyzna, wiara, filozofia i poszukiwanie wartości najwyższych.
Należy również wspomnieć, że Kochanowski wielokrotnie podejmował się tłumaczenia utworów, nie był to jednak zwykły szczegółowy przekład a nadanie znanej już treści nowego wymiaru. Takim właśnie odrębnym dziełem poety jest Psałterz Dawidów czyli w sposób poetycki przetłumaczony na język polski zbiór psalmów Dawidowych. Utwór wydany w roku 1579 został doceniony, uznano go bowiem za dzieło wyjątkowe o wysokiej i niepowtarzalnej wartości.
Psałterz jest dziełem Kochanowskiego i nazywamy go bezpośrednim twórcą właśnie dlatego, że pomimo odwołania do istniejących już treści nie dokonał pracy odtwórczej. To nie dosłowne tłumaczenie ale jedyny w swoim rodzaju utwór w który twórca wlał cały swój kunszt poetycki. Tematyka psalmów została zaprezentowana poprzez pryzmat myśli i odczuć autora stąd nabrały one specyficznego charakteru. Analizując całość należy, podkreślić, iż dzieło wyraża uczucia, które człowiek kieruje w stosunku do Boga. Stwórca jako istota wszechmocna o nieograniczonej sile i miłości staje się obiektem próśb i błagań. Człowiek zwrócony ku Bogu podziwia jego wielkość, wielbi ponad wszystko wierząc w jego łaskę. Nadzieja powierzona w Bogu jest bezwarunkowa, podobnież jak wiara w świat pozagrobowy, zbawienie i ustanie doczesnych boleści. Obok pozytywnych odczuć jawią się również inne, związane wielokrotnie z przyziemnymi sprawami. Człowiek obnaża swą niedoskonałość, targa nim lęk, rozpacz, żal. Pocieszenie płynące ze słów Bożych nie zawsze pozwala rozwiać wszelkie wątpliwości i uwolnić się od cierpienia.
Myśl psalmów Kochanowskiego została uznana za niepowtarzalną nie tylko ze względu na treść w której ludzkie boleści stają naprzeciw oddaniu Stwórcy. Całość przepełniona jest poetyckimi określeniami poety. Jan z Czarnolasu mistrzowsko operuje pięknem języka i bogactwem epitetów dowodząc swej wynalazczości językowej.