„Proces” Franza Kafki – geneza i okoliczności powstania utworu
Genezę i okoliczności powstania utworu Franza Kafki pod tytułem proces możemy odkryć dzięki zapiską z jego dzienników. Bardzo interesujące wydają się dwie notatki jedna z drugiego sierpnia 1914 roku mówiąca, iż Niemcy wypowiedziały Rosji wojnę oraz z dnia 15 sierpnia tego samego roku w której autor stwierdza iż pisze od kilku dni choć nie tak pewny jak kiedyś, oddaje się pracy wiodąc swe kawalerskie życie i w tej dziedzinie upatrując ewentualne polepszenie sytuacji. Do dziś jednak nie wiadomo czy i na ile wybuch I wojny światowej wpłynął na powstanie dzieła oraz sposób postrzegania świata przez autora.
Z pewnością jednak ogromne znaczenie miał fakt, iż dwunastego lipca 1914 roku Kafka rozstał się po raz pierwszy zrywając zaręczyny z Felice Bauer. Próbując zapomnieć i odnaleźć spokój każdej nocy przez trzy miesiące po rozstaniu autor zagłębiał się w pisanie „Procesu”. Należy zaznaczyć, że w zwyczaju pisarza pozostawała wieloaspektowa praca, stąd w momencie pisania powieści pracował równorzędnie również nad innymi dziełami, w tym okresie powstały : „Kolonia karna” oraz fragment „Ameryki”. Możliwe, że właśnie z tego względu prace na „Procesem” znacznie się przedłużały przysparzając Kafce wielu problemów. Pierwszego września w swym dzienniku autor wyraźnie narzeka na niemoc twórczą, jest zmęczony i przytłoczony sytuacją zaznacza jednak, że nie podda się pomimo przeszkód. Do stycznia 1915 roku naprzemiennie pisze o zastoju w pracy i niewielkich posunięciach naprzód. Ostatecznie pod koniec stycznia tegoż roku porzuca prace nad „Procesem”, którego już nigdy nie dokończył. Pomimo tego dzieło został wydane w roku 1925 po śmierci Kafki, przyczynił się do tego Maks Broda bliski przyjaciel autora to on uporządkował zapiski i we współpracy z wydawnictwem Die Schmeide dokończył prace.
Warto zaznaczyć, że do dzisiejszego dnia powieść jest tematem licznych sporów. Badacze literatury mają bowiem odmienne zdania odnośnie prawidłowości układu rozdziałów a nawet ich racji bytu. Ostatni rozdział ich zdaniem nigdy nie powinien zostać opublikowany ale uznany za niedokończony fragment, który nie może być oceniany w stosunku do całej powieści.