Wokulski bohater „Lalki” Prusa, bohater romantyczny czy pozytywistyczny?
Wokulski jest bohaterem powieści „Lalka „ Bolesława Prusa. Wielokrotne stawiane zostaje pytanie czy jest to postać romantyczna czy też pozytywistyczna. Aby móc jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie należy dokładnie scharakteryzować tę postać oraz prześledzić jej losy przedstawione w lekturze przez jej autora. Przede wszystkim Wokulski jest reprezentantem straconego pokolenia, gdy wybuchło powstanie styczniowe brał w nim udział jako dorosły już człowiek. Wskazywało by to, iż jest romantykiem jednak koleje życia sprawiły, że przyjął on postawy realistyczne zbliżając się do obrazu pozytywisty. Kim więc jest tak naprawdę? Aby móc to ocenić należy kolejno wskazać jego cechy jako romantyka oraz pozytywisty.
Jako romantyk oddawał się w swej młodości walce patriotycznej w imię miłości i przywiązania do ojczyzny. Pełen uczuć zakochuje się w niedostępnej Izabeli Łęckiej – tytułowej lalce. Miłość do niej determinuje działania postaci, jest wszechogarniająca to ona hamuje i napędza wszelkie działania, problem jednak pojawia się gdy przeszkodą w jej realizacji okazują się byś stosunki i układy społeczne. Wokulski nie może tego pojąc rozżalony i zraniony zakończeniem znajomości próbuje popełnić samobójstwo. To z pewnością cecha romantyczna. W tej przecież epoce godnym było oszaleć z miłości i zginąć dla niej. Przewrotność powoduje, że próba samobójcza kończy się fiaskiem, a stworzony przez autora finał otwarty pozwala zacząć bohaterowi wszystko od nowa. Dowiadujemy się czytając zakończenie lektury, iż Wokulski wysadzając ruiny mógł zginąć lub też zniknąć upozorowawszy swą śmierć. Tajemnicze znikniecie i nowe życie prowadzone pod „maską przeszłości” jest również cecha bohatera romantycznego.
Postać ta wykazuje jednak postawy pozytywistyczne. Wokulski pozostaje pełen podziwu i szacunku dla nauki. To ona stanowi dla niego wartość nie irracjonalne rozważania. Jako jednostka cechuje się siłą charakteru, jest zdeterminowany i zaradny, po powstaniu bardzo szybko otrząsa się, rozpoznaje w zaistniałej sytuacji organizując na nowo swe życie na tyle umiejętne, że w bardzo szybkim czasie dochodzi do fortuny. Choć jest człowiek wrażliwym i do głębi poruszają go problemy innych ludzi to w swej walce o polepszenie ich warunków bytowych posługuje się rozumem i czynem. Staje się społecznym aktywistą i realizuje hasła pracy u podstaw.
Jak widać więc wyraźnie nie można jednoznacznie stwierdzić jakoby Wokulski był bohaterem romantycznym czy pozytywistycznym. W swej osobie zawiera on bowiem cechy obydwu tych epok. Koleje jego życia sprawiały, że kierował się różnymi ideami. najlepszymi w danym momencie. Jest to postać żyjąca jakby na granicy dwóch światów, pozostająca pośrodku, rozdarta wewnętrznie poprzez obydwa te nurty. W swym życiu próbuje on pogodzić ze sobą elementy z obydwu tych epok, stąd właśnie różne prezentowane przez niego zachowania. Podsumowując należy więc stwierdzić równoznacznie, że Wokulski jest jednocześnie bohaterem romantycznym i pozytywistycznym.
