„Koniec wieku XIX” interpretacja wiersza Kazimierza Przerwy- Tetmajera
„Koniec wieku XIX” to jeden z wierszy Kazimierza Przerwy Tetmajera. Utwór ten stanowi wyraz idei pokolenia końca wieku. Podmiot liryczny możemy utożsamiać z poetą, to on bowiem prezentuje całą zbiorowość : „Co zostało nam, co wszystko wiemy”. Autor całość tematyki ukazał poprzez stawianie retorycznych pytań, wskazują one wszystkie wartości pokolenia dziewiętnastego wieku. Należy zaznaczyć, że wymieniane przez autora postawy zostają odrzucone i uznane za nieskuteczne. Człowiek bowiem pomimo korzystania z nich nie potrafi skutecznie walczyć ze złem. Pierwsza wartość to przekleństwo, jak mówi poeta niegodne jest się nim posługiwać, choć bowiem ludzie wykorzystują je do walki ze złem sposób ten jest zły, stosują go jedynie prymitywni ludzie dający znać, że stoją przeciw swoim bogom. Kolejna wartość to ironia, stosowanie jej jest bezsensem ponieważ nawet codzienne prawdziwe życie jest swoista ironią. Następnie uwidoczniona zostaje wzgarda jako domena głupców oraz rozpacz odznaczająca ludzi słabych, rozpaczają bowiem tylko, ci którzy się poddają i pragną uciec bez walki. Negatywnie oceniona zostaje również rezygnacja, nie chroni przecież przed śmiercią oraz użycie ponieważ rozkoszy nigdy nie można zaspokoić. Autor wymienił również walkę jako jedną z idei, ta niestety także zostaje negatywnie odebrana, jak czytamy jest ona bezsensowna, siły przeciwko, którym próbuje stanąć człowiek są zbyt silne by żywić nadzieję na ich pokonane. Jak widać więc wyraźnie Kazimierz Przerwa Tetmajer ukazał a następnie odrzucił wszystkie zachowania prezentowane przez pokolenie końca wieku. Stanowisko to ma podkreślić , że człowiek pozostaje bezbronnym wobec zła. Poeta jako przedstawiciel i wyraziciel głównych idei nie posiada nic co mógłby pozostawić przyszłym ludziom. Wiersz ten z pewnością można określić jako pesymistyczny. Dokonuje bowiem charakterystyki człowieka XIX wieku ukazując, że cechuje go dekadentyzm. Ludziom wyraźnie brak ideałów, są bierni i bezsilni. Wszystko to jest wyrazem bezsensu istnienia.
Zakańczając należy omówić budowę utworu. Wiersz zawiera się w pięciu zwrotkach. Autor zastosował następujące środki artystyczne: pytania retoryczne: „Ironia?”, apostrofy „człowiecze z końca wieku”, metafory.