Tytułowy bohater, Don Kichot był mieszkańcem La Manchy. Jako młody człowiek interesował się czasami średniowiecza. Czytał eposy rycerskie, w których występowali rycerze, dokonujący wielkich i wspaniałych czynów.
Był to podstarzały już rycerz, szlachcic, który za wszelką cenę swoim postepowaniem i uczynkami próbował wskrzesić ideały rycerza średniowiecznego. Był to bardzo wysoki i szczupły mężczyzna, ubrany w kartonową zbroję własnego wykonania, na głowie zamiast hełmu miał miskę. Jeździł na chudym koniu, jego towarzyszem był Sancho Pansa.
Gdy już udało mu się zebrać kompletny ekwipunek bohater wyruszył w rycerski świat na poszukiwanie przygód i damy serca. Bohater pragnął walczyć ze złem, z potworami i smokami. Pragnął również uwolnić ukochaną, wychwalać jej urodę po całym świecie. Udało mu się również znaleźć giermka, Sancho Pansę, który wiernie towarzyszył mu w jego poczynaniach i przygodach.
Don Kichot był człowiekiem idealistą, żył w świecie stworzonym przez własną wyobraźnię. Wśród mieszkańców uchodził za dziwaka, niekiedy za wariata. Był częstym powodem do kpin i żartów. Bohater jednak nigdy nie poddawał się przeciwnościom losu, walczył o dobro i sprawiedliwość. Pragnął pomagać biednym i uciśnionym. Bezgranicznie wierzył w to co robił, i że to było dobre i właściwe. Pragnął realizować swoje ideały rycerskie i żyć zgodnie z kodeksem rycerskim.
Bohater żył jednak w czasach nieco oddalonych od średniowiecza, w okresie XVII wieku, gdzie o prawdziwych rycerzach już niemal zapomniano. Dlatego też Don Kichot uważany był za dziwaka, człowieka odizolowanego od otaczającej go rzeczywistości, który żył marzeniami i kreował własny, średniowieczny świat, w którym kobiety były księżniczkami, a mężczyźni złymi magami lub wrogimi rycerzami, których należało pokonać. Don Kichot wierzył, że świat, w którym żyje dobro zawsze zwycięża nad złem, i że on sam jako prawy rycerz zawsze stoi po tej właściwej, dobrej stronie. Uważał się bowiem za idealnego rycerza, który zawsze bronił honoru dam i dążył do sprawiedliwości. Pragnął się realizować jako rycerz idealny, któremu nie można zarzucić nic złego czy niezgodnego z kodeksem rycerskim.
Realia były jednak zupełnie inne. Jego przeciwnikami nie były potwory ani rycerze, lecz zwykli mieszkańcy okolicznych wiosek. Również jego ukochana Dulcynea, bo tak ją nazywał, nie była żadną księżniczką. Była zwykłą chłopką pracującą w oborze, której tak naprawdę w ogóle nie znał. To jednak nie przeszkadzało bohaterowi w uwielbianiu tej kobiety i walczeniu w jej imię.
W rzeczywistości Don Kichot był marzycielem i idealistą, który nie potrafił odnaleźć się w otaczającej go rzeczywistości. Pragnął lepszego, bardziej godnego i honorowego życia. Pragnął być jednym z tych rycerzy, którzy ukazywani byli w eposach rycerskich. Imponowali mu bowiem uczciwi i honorowi bohaterowie, którzy walczyli w słusznych sprawach. W swych działaniach bohater był nieco szalony, gdyż nie zwracał uwagi na czyhające niebezpieczeństwo. Nie liczyły się dla niego rozsądek i rozwaga. Chciał tylko walczyć i ratować damy z opresji. Nie potrafił twardo stąpać po ziemi, nie troszczył się tak naprawdę o własne życie. Był człowiekiem szlachetnym, dzielnym i walecznym, jednak często postępował bezmyślnie i nierozsądnie. To jednak nie przeszkadzało mu w byciu prawdziwym rycerzem.
Postać Don Kichota była bardzo zabawna i komiczna. Była jednak również przykładem na to, że siła i wytrwałość w dążeniu do realizowania marzeń jest w życiu bardzo ważna. Był bardzo uparty w realizowaniu nierealnych tak naprawdę idei i zamierzeń. Bohater stanowił przykład błędnego rycerza, który tęsknił za światem, który uciekł bezlitośnie w zapomnienie.