Wymowa i znaczenie „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego
Lektura „Wesele” autorstwa Stanisława Wyspiańskiego jest dramatem o charakterze symboliczno – fantastycznym choć zawiera w sobie również elementy realistyczne. Ze względu na poruszana w nim tematykę zalicza się ten utwór do dramaty narodowego i społecznego. Dramat powstał na bazie opisu prawdziwego wesela, w dniu 20 listopada 1900 roku odbyło się wesele poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. W uroczystości tej brał udziel sam autor Stanisław Wyspiański. Obserwując całą sytuację zauważył wyraźne kontrasty i postanowił uczynić je inspiracja do napisania dramatu. Jak wiadomo bowiem pan młody to przedstawiciel inteligencji, panna młoda natomiast pospólstwa. Rozbawienie, wesołość w której wszyscy się bawią sprawia, że na jaw wychodzą wszelkie różnice a przede wszystkim ku zdziwieniu czytelnika podobieństwa pomiędzy obydwoma tymi grupami. Chata weselne zamienia się w scenę narodową umożliwiającą stawianie najistotniejszych pytań. Autor postawił trzy główne pytania i postarał się na nie odpowiedzieć na podstawie zaobserwowanych zachowań. Pierwsze to: czy ludzie dorośli do prawdziwego wyzwolenia ojczyzny, stanięcia w jej obronie i wzięcia odpowiedzialności za jej kształt i przyszłość? Drugie: czy te dwie odmienne grupy dojrzały do prawdziwego współdziałania na rzecz wspólnej przyszłości? Oraz kolejne trzecie: czy ludzie ci dorastają swym zachowaniem do godnych naśladowania postaci własnej historii? Dalszy rozwój dramatu ma za zadanie ukazać prawdziwe oblicza postaw tych wybranych przez Wyspiańskiego postaci. Niestety odpowiedzi na postawione pytania są negatywne. W akcie pierwszym od razu zyskujemy odpowiedz na pytanie drugie, ostra wymiana zdań między chłopami a gośćmi z miasta ukazuje, że nie potrafią oni ze sobą się porozumieć. W akcie drugim na zabawę przybywają wyimaginowane postacie – widma ukazujące się postaciom dramatu. Nawet Stańczyk wyłania się z obrazu i przychodzi do Dziennikarza, Zawisza do poety a Wernyhora do Gospodarza. Wszystkie te duchy nie są przypadkowe, obrazują one bowiem realne pragnienia i problemy gości weselnych. Gdy Wernyhora wręcza Gospodarzowi złoty róg, który ma posłużyć jako wezwanie do powstania. Daje mu jednocześnie szanse na określenie swej gotowości wyrażania postawy naśladującej bohaterów przeszłości. Niestety w akcie trzecim przeżywamy zawód, nieodpowiedzialny gospodarz powierzył zadanie Jaśkowi, ten natomiast zgubił róg jak nic nie znaczący fant. Gospodarz zmorzony snem nie ratuje sytuacji, w tym czasie na polach czeka lud gotowy do walki. Zamiast dzielnego Wernyhora pojawia się chochoł i zabiera gości do dziwnego tańca zamiast walki. Ta scena jest symboliczna stanowi ona sens odpowiedzi na pytanie pierwsze oraz trzecie. Ludzie nie są gotowi wyrażać postaw na podobieństwo dawnych bohaterów historycznych a tym samym nie są w stanie stanąć do walki. Nie są godni by wziąć pełna odpowiedzialność za ojczyznę. Na szczęście chochoł jako symbol ma również dawać nadzieję, mówić o obecnej sytuacji. Na dzień dzisiejszy naród nie jest gotowy ale istnieje szansa, że z czasem dojrzeje i weźmie odpowiedzialność za swe czyny.
Pytania dotyczące “Wesela” Stanisława Wyspiańskiego.
- Jakie są symbole w “Weselu”?
W “Weselu” Wyspiańskiego występują liczne symbole, takie jak złoty róg Wernyhory, reprezentujący wezwanie do powstania narodowego, Chochoł symbolizujący marazm i bierność, czy Stańczyk, będący uosobieniem mądrości i świadomości historycznej. - Co to jest symbolizm w “Weselu”?
Symbolizm w “Weselu” to użycie obrazów, postaci i przedmiotów do reprezentowania głębszych znaczeń i idei, często dotyczących stanu polskiego społeczeństwa, narodowej tożsamości i historii. Symbolizm ten pozwala na wielowarstwową interpretację dramatu. - Czego symbolem jest złoty róg w “Weselu”?
Złoty róg, który Wernyhora wręcza Gospodarzowi, jest symbolem wezwania do powstania narodowego. Róg symbolizuje możliwość i nadzieję na zjednoczenie i mobilizację narodu do walki o niepodległość. - Co symbolizują osoby dramatu w “Weselu”?
Postacie w “Weselu” reprezentują różne aspekty polskiego społeczeństwa i historii. Na przykład Gospodarz i Panna Młoda reprezentują lud, Pan Młody – inteligencję, zaś postacie takie jak Wernyhora, Stańczyk czy Chochoł mają głębsze symboliczne znaczenia, odnoszące się do historii Polski i jej dylematów narodowych. - Jakie były tradycje w “Weselu”?
“Wesele” odzwierciedla tradycje polskich wesel z początku XX wieku, zwłaszcza te charakterystyczne dla wiejskiego społeczeństwa. Obejmują one ludowe tańce, śpiewy, gry i obrzędy, a także interakcje między różnymi warstwami społecznymi, które były obecne na takich uroczystościach. - Dlaczego “Wesele” to dramat symboliczno-wizyjny?
“Wesele” jest określane jako dramat symboliczno-wizyjny ze względu na swoją unikalną mieszankę realistycznej narracji z elementami symbolizmu i wizji. Dramat wykorzystuje fantastyczne i symboliczne elementy, takie jak pojawienie się duchów i postaci historycznych, aby przedstawić głębsze przemyślenia na temat stanu narodu i społeczeństwa. Te wizyjne aspekty wzbogacają realistyczny opis wesela o wymiar metaforyczny i filozoficzny.
