Sens istnienia człowieka zawarty w księdze Kocheleta i Hioba
Sens istnienia człowieka od zarania dziejów nurtuje i zastanawia. Pytania, często pozostawiane bez odpowiedzi, dotyczące celu i znaczenia ziemskiego bytu stają się tym samym podstawą myśli filozoficznych czy światopoglądowych. Sens życia bezpośrednio zostaje połączony z daną kulturą, religią czy wierzeniami. Te trzy główne składniki są swoistym modelem wartości mających stanowić sens istnienia. Przyglądając się rozwojowi kultur należy zauważyć, że rozkwit rozważań dotyczących powyższego tematu dotyczy przede wszystkim antycznej Grecji, Rzymu i Izraela. Myśli wywodzące się z tamtych czasów udoskonalone zostają w średniowieczu, renesansie i baroku by w końcu dojść do późniejszego momentu gdzie są już jedynie modyfikowane i powielane w najróżniejszych formach. Ich pierwowzór ma jednak jedno źródło będące zarazem przykładem literackim jak i obrazem myśli dawnych kultur i religii.
Bardzo znaczące motywy odnoszące się do tematyki sensu ludzkiego istnienia znajdujemy w Biblii. Jednym z silniej zaznaczonych motywów literackich dotyczących sensu życia jest motyw z księgi Koheleta przeniesiony przez chrześcijaństwo z judaizmu. W utworze zatytułowanym: ” Marność nad marnościami ” , powiada Kohelet:„ marność nad marnościami wszystko marność”.Przesłanie wyrażone w ten sposób jest czytelne dla każdego chrześcijanina. Wszelkie przyziemne dobra życia codziennego są bezwartościowe, pozbawione znaczenia i głębszego sensu. Jak zauważa bohater człowiek w swym istnieniu nieuchronnie zmierza ku śmierci, posiadane przez niego dobra przeminą, nawet ciało okaże się zawodnym. Jedynie rozwój duchowy mający zbliżyć człowieka ku Bogu ma sens. Puenta rozważań nad sensem życia Koheleta jest więc klarowna – czyny człowieka wyznacza dekalog, kierowanie się nim odtrącając uciechy dnia codziennego prowadzi do odnalezienia sensu i w ostatecznym rozrachunku polaczeniu z Bogiem.
Tak rozumiana idea odnajdzie swą kontynuację w Księdze Hioba. Człowiek jako biblijny bohater rozważania nad sensem życia będzie coraz ściślej musiał powiązać z wiarą.
Tylko uległość może uchronić przed wszechmogącym. Gdy Hiob wygłasza odpowiedz –„Bóg panem absolutnym, mówi:„Kto mu zabroni, choć zniszczy?Kto zdoła powiedzieć:” Co robisz?”Bóg gniewu hamować nie musi,Uległe są Mu służki…” .Tylko ten bowiem sposób zapewni ludzkości przetrwanie w drodze do wieczności. Lęk, przed gniewem Bożym dominuje a cierpienie i wyzbycie się wszelkich ziemskich uciech staje się głównym wyzwaniem życiowym człowieka. Ziemskie życie staje się w ten sposób pracą na rzecz nieznanej wieczności.
Jak widzimy więc pytania związane z sensem istnienia człowieka zobrazowane w Księdze Hioba i Koheleta są ściśle powiązane z religią. To ona bowiem stanowi sedno wszystkich rozważań, wszelkie poszukiwania koncentrują się na postaci Boga oraz ludzkiej powinności względem niego. Lęk przed Boską karą wymierzoną na wieki po śmierci nie pozwala bowiem na wykroczenie rozważań poza ten obszar.
