Adam Mickiewicz III część „Dziady” – motyw prometeizmu zawarty w utworze
Dziady Adama Mickiewicz są utworem złożonym, zawierającym w sobie dwa przewodnie motywy/ idee: mesjanizmu i prometeizmu. Główny bohater Konrad prezentuje prometeizm, aby jednak móc omówić ten przykład należy przywołać pierwowzór idei na której oparł się autor.
Mitologia grecka zawiera obraz człowieka, który poświęcił swe życie dla ludzi. Prometeusz jest obrazem buntu jednostki wobec Boga a także altruistycznej miłości dla ludzi. Bohater wiedział jak okrutny może spotkać go los a mimo to postanowił wydrzeć bogom ich tajemnicę i wiedzę aby dać człowiekowi wolność i niezależność. Tworząc człowieka pokochał go, a widząc jego bezbronność postanowił wyposażyć w najpotrzebniejsze umiejętności. Fortel z ofiarą dla Bogów miał stać się nauczką, ukazaniem im ich wad i omylności. Zeus ukarał jednak Prometeusza w sposób najokrutniejszy, skazał go na wieczną mękę, gdzie przykuty do skał Kaukazu codziennie przeżywa koszmar na nowo, orzeł wyje jego wątrobę tylko po to by odrastając na nowo zadała kolejne męki. Gdyby nie postać Prometeusza ród ludzki pozostał by słaby i bezbronny to on dał ludziom: wiarę nadzieje i siłę by wałczyć z przeciwnościami losu. Ten przykład stał się przewodnim motywem zwanym prometeizmem i wyrażającym skłonność do poświecenia nawet za cenę wiecznej męki.
Motyw ten właśnie został wykorzystywany w „ Dziadach” Adama Mickiewicz „ i zawarty w postaci Konrada z trzeciej części utworu. Konrad jest główną postacią dramatu, To skomplikowana psychicznie osobowość, czytając wielką improwizacje bacznie obserwujemy jego przemianę i walkę z samym sobą, ze świadomością ja i wyższych wartości. To ogromne wyzwanie umieć wybrać, pomiędzy własnymi pragnieniami a potrzebami ogółu ludzkości. Walka Konrad jest pełna duchowego cierpienia i sprzeczności. Miłość do ojczyzny przemawia jednak w tle to ona daje mu siłę i pozwala przerodzić prawdziwe cierpienie w walkę. Widać to wyraźnie gdy bohater woła:„ja i ojczyzna to jedno. Nazywam się milion – bo za miliony cierpię i kocham”’Gdy za sprawą egzorcyzmów księdza Piotra otrzyma przepowiednię przebudza się szarpnięty najwyższymi ideałami naradzając jakby na nowo. Sprawa narodowa staje się dla niego najważniejsza, toczy intelektualna walkę o wolność polski. Mimo, iż dla niego wrota budynku zostały bezpowrotnie zamknięte, nadzieja, wiara, i idee przetrwały. Jak Prometeusz poświęcił się dla ludzi, choć droga jego była pełna niepewności i wahań, ostatecznie dokonał właściwego wyboru. Właśnie w ten sposób prometeizm został zawarty w utworze, mając za zadanie ukazać konieczność poświęcenia dla najwyższej sprawy. Ofiarowanie, życia jednostki dla ratowania setek i tysięcy istnień. A także dla wskazania innym ścieżki, którą należy podążać.