Obraz inteligencji w twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
Inteligencja w rozumieniu kulturowo – społecznym stanowi swoistą „ kastę ”. Inteligencja bowiem jako grupa społeczna stanowi zawsze pewien obraz zasobów intelektualnych narodu. Wiedza tych ludzi ma ukazywać główne idee i wartości. To oni jak pisał Wyspiański Stanisław na przełomie XIX i XX wieku mają wieść prym nad resztą społeczeństwa. Niestety prawda często okazuje się być inną od oczekiwań. Konstanty Ildefons Gałczyński zauważył te różnice i wyraził własną opinie na ich temat w stworzonych przez siebie utworach.
W dwudziestoleciu międzywojennym na skutek różnic światopoglądowych w warstwie polskiej inteligencji następuje jej wewnętrzne skłócenie. Stanowiska liberalne, nacjonalistyczne oraz lewicowe określiły wyraźne różnice pomiędzy polskimi intelektualistami. W odezwie na te sytuacje swój głos zabrał Konstanty Ildefons Gałczyński oraz jego Kwadryga. W wierszu zatytułowanym „ Ludowa zabawa ” poeta ukazał wspólną zabawę prostego ludu i inteligencji. Okazuje się, że przy nadążającej się okazji w atmosferze swobodnej zabawy, łatwo można ocenić prawdziwe zasoby inteligencji. W zestawieniu z prostym ludem nie wydają się ona w niczym lepsi, ich przewagę na co dzień stanowią jedynie pozory. W starciu z rzeczywistością nie potrafią oni wcielić swych idei w życie, pozostają z tyłu chowając się za walecznym ludem. To bowiem ci biedni ludzie potrafią własnym czynem i prostym słowem wyrazić prawdziwość swych poglądów. Nie sztuką jest bowiem prawić przepiękne morały i czekać aż inni wprowadzą je w życie i wezmą za nie odpowiedzialność. Przykład ten bezpośrednio można porównać z obrazem stworzonym w „Weselu” przez Stanisława Wyspiańskiego. Podkreślił on bowiem również zanikające różnice pomiędzy chłopstwem a inteligencją i resztki, które po nich pozostały. Różnice te dotyczą zachowania, które powinno być wskaźnikiem posiadanej wiedzy i znajomości etykiety.
Równie ważnym i wartym podkreślenia przykładem dotyczącym tej tematyki jest „ Śmierć inteligenta ” autorstwa również Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Ten utwór jest oskarżeniem psychiki polskiego inteligenta. Poeta otwarcie wyśmiewa jego zacofanie i niezłomny tradycjonalizm. Gałczyński buntuje się przeciwko niedojrzałości i bezczynności przedstawicieli tej warstwy społecznej. Wcześniejsze zamiłowanie do sztuki jak twierdzi autor zastało zastąpione płytką pospolitością. Przedstawiciele dawnej inteligencji trzymają się kurczowo przeszłości nie potrafią istnieć w ówczesnych czasach. Taki stan rzeczy nie przystoi głównym przedstawicielom narodu. Staja oni jedynie karykatura dawnych świetlnych lat narażająca ogół społeczeństwa na ośmieszenie.
Jak widać więc obraz inteligencji zawarty w twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego jest nacechowany negatywnie. Autor wyraźnie krytykuje te warstwę społeczną, wytykając jej wady i niedoskonałości. Jest on bowiem niezadowolony, iż osoby mające reprezentować cały naród nie są tego godne a swym zachowaniem często urągają ojczyźnie. Jako przedstawiciele tego grona powinni bowiem być świadomi swego obowiązku i swą postawą wskazywać drogę innym.