„Dżuma” Albert Camus – tematyka utworu
Powieść napisana przez Alberta Camusa odnosi się bezpośrednio do rzeczywistości, miały bowiem miejsce w historii ludzkości epidemie strasznej choroby jaką jest tytułowa dżuma. Autor za punkt wyjścia dla napisania książki postawił sobie „ Dziennik czasów zarazy” autorstwa Daniela Defoe. Tworząc dzieło zwracał uwagę nie na samą epidemię ale reakcje ludzi w obliczu wszechobecnego niebezpieczeństwa. Główne motto utworu, które postawił przed nami autor brzmi: ” Jest rzeczą równie rozsądną ukazać jakiś rodzaj uwięzienia przez inny, jak ukazać coś, co istnieje rzeczywiście, przez coś innego co istnieje ”.
Albert Camus w książce pod tytułem „ Dżuma ” przedstawił wizje niewidocznego przeciwnika jakim jest wirus. Nie jest to wyimaginowana wizja , ale opis realnego zagrożenia, które niejednokrotnie już dziesiątkowało ludzkość. W mieście Oran zagrożenie niezauważalnie przynoszą szczury z początku budząc w mieszkańcach jedynie odraz. To one najpierw w najbiedniejszych dzielnicach roznoszą śmierć w postaci nabrzmiałych węzłów chłonnych i śmierdzących ropnych nacieków wyniszczających ciało. Mieszkańcy osaczeni w odciętym od reszty świata miasteczku, nie są w stanie nie odczuć lęku, codziennie widzą tramwaje ze zmarłymi, wielki dół do chowania zmarłych uwidacznia jak ogromne żniwo zbiera dżuma. Wiele osób choruje ze strachu: ” mężczyzna, który śmiał się bezgłośnie z zamkniętymi oczami. Po jego białej twarzy rozciągniętej niemą wesołością pot ściekał wielkimi kroplami “. Wraz z chorobą, nastała wszechobecna histeria i psychoza, chęć bezsensownej ucieczki poza ramy miasta. Te sytuacje są bardzo istotne na nie właśnie autor chciał zwrócić szczególna uwagę czytelnika. To w jaki sposób ludzie potrafią zmienić się w obliczu zagrożenia, odsunąć od siebie przerażeni możliwością zarażenia. Te postawy tworzą wyraźny kontrast, podkreślają postać głównego bohatera. Odnajdujemy w ten sposób pozytywne postawy zawarte przede wszystkim w postaci doktora Rieux, postawy potrafiące przeciwstawić się ogólnie panującej panice, zachować spokój umożliwiający jakiekolwiek sensowne działania. Doktor Rieux główny bohater również się boi i widzi beznadziejność wielu działań, jednak walczy jak tylko potrafi swoją pracą niosąc jedyną możliwą pomoc a postawą ukazuje spokój, który należy zachować. W ostatnich słowach książki czytamy, iż dżuma nie umiera i kiedyś znów może posłać swoje szczury. To zdanie to przestroga, która ma wywołać w nas konstruktywną obawę w efekcie ,której powinniśmy zrobić wszystko aby zmniejszyć ryzyko powtórzenia się sytuacji.
Jak widać utwór szczegółowo i dobitnie ukazuje obraz katastrofy, która objęła swym zasięgiem niewielkie miasto. Opisy przebiegu infekcji bywają przerażająco realistyczne, jednak główny charakter utworu tworzą przedstawione relacje międzyludzkie. Widzimy wyraźnie jak bardzo na psychice ludzkiej odbija się świadomość niebezpieczeństwa, Jak zmieniają się postawy i zachowania osób , żyjących w poczuciu uwięzienia. Niemożność przewidzenia jutra, ukrycia się przed straszną rzeczywistością jest wielokrotnie nieznośną udręką prowadzącą do szaleństwa.
