Współczesność najważniejsze hasła epoki
Do najważniejszych terminów i pojęć epoki współczesnej zalicza się następujące hasła:
behawioryzm – ukształtowany w Stanach Zjednoczonych kierunek psychologiczny oparty na twierdzeniu, iż psychikę ludzką kształtuje środowisko. Behawioryzm pochodzi z naturalizmu odnoszącego się do eksponowania zwierzęcej natury człowieka. Warto wiedzieć, że właśnie tę technikę Tadeusz Borowski wykorzystał w cyklu swych opowiadań. Obraz obozów zagłady oraz żyjących w nich więźniów jest pozbawiony oceny emocjonalnej czy prezentacji odczuć, dominuje prezentacja wypowiedzi i powierzchownych ludzkich reakcji.
dramat groteskowy – to odmiana klasycznego dramatu polegająca na ukazaniu zdeformowanej, odrealnionej , absurdalnej i groteskowej rzeczywistości. Przykładami utworów realizujących założenia gatunku jest „Tango” Sławomira Mrożka.
everyman– zwrot w dosłownym tłumaczeniu oznacza- „każdy człowiek” to typ bohatera dominującego w epoce. Postać prezentująca dane zagadnienie jest bliżej nieokreślona, nie ma charakterystycznego wyglądu, wieku czy nazwiska. Zabieg ten ma na celu sugerować, że podobnym bohaterem może być każdy z nas, przeciętny człowiekiem, którego możemy spotkać a nawet odnaleźć w sobie.
katastrofizm generacyjny– termin ten stosowany jest w kontekście pokolenia Kolumbów, najczęściej jako swoiste przeczycie, że to właśnie tym młodym osobą przyjdzie poświęcić swe życie dla ojczyzny. Katastrofizm generacyjny bardzo silnie zaznacza się w wierszach K.K Baczyńskiego np.” Z głową na karabinie”.
literatura emigracyjna- to dzieła artystów, którzy świadomie podjęli decyzję o pozostaniu poza granicami kraju po wiadomości na temat rozstrzygnięcia konferencji jałtańskiej i ustalenia nowego p0orządku politycznego w Europie. Zaliczyć tu możemy: Gombrowicza, Wierzyńskiego, Lechonia, czy Grudzińskiego.
literatura faktu– to swoiste połączenie historycznego dokumentu z prozą będącą na granicy artystycznej wypowiedzi. Cechą charakterystyczną literatury faktu jest rezygnacja z autorskiego komentarza a oddanie głosu świadkom , którzy relacjonują zdarzenia. Do dzieł spełniających założenia gatunku zalicza się: „Medaliony” Zofii Nałkowskiej czy „Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall.
neoklasycyzm– sama nazwa została wprowadzona przez Georga Orwela oznaczając język fałszujący i tuszujący rzeczywistość, podporządkowany totalitaryzmowi
pokolenie apokalipsy spełnionej- termin stosowany w odniesieniu do pokoleniu Kolumbów, ,które musiało istnieć w epicentrum II wojny światowej.
pokolenie Kolumbów- to pierwsze pokolenie, które przyszło na świat w wolnej od zaborów ojczyźnie, wychowane w tradycji chrześcijańskiej, któremu przyszło zmagać się z jedną z największych tragedii w historii świata jaką była II wojna światowa. Do grupy tej zalicza się np.: Tadeusza Różewicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego czy Aleksandra Kamieńskiego.
pokolenie Współczesności- nazwa wywodzi się od pisma literackiego, tworzący artyści charakteryzowali się dużą indywidualnością i optymizmem. Zwolenników prądu można również określić jako pisarzy i krytyków, którzy zaczęli tworzyć po czasach stalinowskich, reżim ustąpił wolności i nieskrępowanej wyobraźni. Inaczej pokolenie to nazywano „56” ze względu na datę rok 1956 w którym ta grupa silnie zaznaczyła swą obecność.
pokolenie nowej Fali– nazwa pokolenia, które przyszło na świat w ostatnich latach wojny lub zaraz po jej zakończeniu. Przedstawicielom tej grupy obce pozostały doświadczenia wojny głęboko jednak przeżywali wydarzenia marca 1968 oraz małą stabilizację.