„Nad Niemnem”- charakterystyka Justyny Orzelskiej
Jedną z głównych bohaterek „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej jest Justyna Orzelska. Jak dowiadujemy się z treści lektury to młoda dziewczyna, dwudziesto kilku letnia mieszkająca z ojcem od )śmierci matki) czternastego roku życia u wuja Benedykta.
Justyna jest piękna kobietą, ma długie czarne włosy, które lubi splatać w warkocz i zawijać na głowie. Jej smukłość i delikatność podkreślają szare oczy i pełne usta. Pomimo skromnego ubiory jawi się jako prężna, silna kobieta. Zawsze ma poczucie własnej wartości i godności mimo niesprzyjającego położenia. Nie ma przecież znanego nazwiska, wielkiego majątku czy należytego wykształcenia. Bohaterka jeszcze jako nastoletnia panienka przeżyła prawdziwy zawód miłosny, obdarzyła uczuciem Zygmunta syna Andrzejowej. Niedoszła teściowa uznała jednak, że panna jest nieodpowiednia dla jej potomka więc bezdusznie rozdzieliła ich posyłając Zygmunta za granicę.
Justyna starając się odnaleźć swe miejsce w domu Korczyńskich pomaga Marcie, Pomimo tego czuje się zagubiona i niepotrzebna ma wrażenie że jej życie nie ma żadnego znaczącego celu. Z pewnością dlatego trzyma się na uboczu od wszelkich kontaktów towarzyskich woląc samotność. Zadziwia postawa bohaterki, pomimo swego położenia z czułością dba o ojca dziwaka zawsze broniąc go przed szyderczą krytyką. Chce decydować o sobie, być konsekwentną i silną. Nawet gdy Zygmunt wraca do kraju a wraz z nim bolesne wspomnienia pozostaje nieugięta, odrzuca jego propozycje pozostając wierną swych racji.
Przełom w jej życiu następuje w momencie zawiązani znajomości z Jankiem Bohatyrewiczem. Jego opowieści budzą uśpiony w niej patriotyzm, szacunek i oddanie wobec historii narodu. Nareszcie odnajduje cel swojego życia, pracę, ciężar i trud którego się nie boi to on daje jej poczucie spełnienia. Z dumą staje pośród chłopów i świadomie przyjmuje oświadczyny Jana, wie już bowiem, że to on da jej prawdziwe szczęście.
Podsumowując charakterystykę bohaterki należy stwierdzić, że jest ona dynamiczna i pozytywna. Widzimy jej wewnętrzną przemianę gdy wyzwolona z życia w Korczynie odnajduje prawdziwy sens życia. Justyna zawsze pozostaje wierna swym wyborom, jest świadoma i pewna swych racji stąd tak zapalczywie ich broni.