Idee pozytywistyczne w „Nad Niemnem” Orzeszkowej, wypracowanie

„Nad Niemnem” jest pozycją w której autorka Eliza Orzeszkowa ukazała  hasła programowe pozytywizmu. Sama była ich zwolenniczką stąd stworzone przez nią postacie w swoich losach i charakterystykach miały jak najtrafniej reprezentować te idee. Poniższe wypracowanie dokładnie wskazuje i omawia wszystkie hasła programowe epoki pozytywizmu ukazane przez autorkę: praca jako najwyższa wartość, scjentyzm, utylitaryzm, ziemia, praca organiczna.

 

Całość pozostaje w ścisłym związku z tekstem lektury i poparta jest stosownymi przykładami. Wypracowanie zawiera 426 słów.

„Nad Niemnem” – hasła pozytywistyczne ukazane przez autorkę

Eliza Orzeszkowa była zwolenniczką pozytywistycznych idei, stąd w swej twórczości starał się wesprzeć istniejące wzorce poprzez ukazanie ich obrazu. Głównym propagowanym przez autorkę założeniem była myśl, iż praca powinna stanowić najwyższa wartość wolnego człowieka, pełniąc główne zadanie w życiu umożliwia realizację i odnalezienie sensu istnienia, wykonując ją poprawnie i z zaangażowaniem osiąga się szczęście. Dzięki możliwości wykonywania określonych zadań człowiek daje obraz własnej godności. Poglądy te Orzeszkowa popiera poprzez wypowiedzi niektórych bohaterów, losy postaci a także wyraźny podział społeczny i ukazanie w nim dworu i zaścianka. Zestawiła tu obraz szlachty, bogatej i przez to nie szukającej pracy oraz biedniejszej warstwy zmuszonej do walki o swój byt. Zamożni przedstawiciele społeczeństwa dnie spędzali na poszukiwaniu zajęć, nie mogąc skupić się na żadnej czynności. Stąd dopadała ich melancholia, rozczarowanie i choroba. Zaścianek natomiast to niezamożni ludzie, aby móc funkcjonować muszą zarobić na swój codzienny byt. Pracują więc ciężko by spełnić wszystkie te potrzeby, w efekcie odczuwają samozadowolenie, ich życie nabiera sensu i znaczenia, dzięki czemu są szczęśliwi i zdrowi.

Kolejnym istotnym założeniem jest scjentyzm czyli silna potrzeba nauki. Odchodzi się tu od romantycznego świata marzeń na rzecz badań mogących zapewnić przyszłość. Przedstawicielem tego założenia jest Witold, ten pozytywny bohater hołduje nauce pobieranej w szkole, to w niej widzi możliwość spożytkowania wszelkich umiejętności.

Utylitaryzm to następne hasło pozytywistyczne podkreślone w lekturze, ma ono ścisły związek z wartością pracy. Zakłada ono bowiem, że poprzez wykonywanie określonych czynności człowiek staje się użyteczny, dzięki temu wspiera i scala obraz społeczeństwa. Ci, którzy postępują przeciw tej zasadzie jak np. przedstawiciele szlachty Różyc czy Zygmunt to „pasożyty”. Żerują bowiem i korzystają z pracy innych sami niczego nie dając. Ich los przesiąknięty jest bezsensem i melancholią, marnują swe życie nie potrafiąc nadać mu znaczenia.

Ziemia to kolejna bezwzględna wartość rozumiana przede wszystkim jako ojczyzna. Bez względu na sytuacje czy też nacisk zaborców trzeba o nią walczyć i zabiegać, zawsze bowiem stanowi dom , który musi sprawnie funkcjonować bu utrzymać żyjących na nim ludzi.

Ostatnim hasłem programowym uwidocznionym przez autorkę jest praca organiczna. Jest to założenie w którym metafora społeczeństwa jest organizm, jeśli którakolwiek z jego narządów – reprezentujących kolejne klasy, zachoruje cierpieć będzie cały organizm. Dlatego też należy wyrównać istniejące podziały klasowe i umożliwić wszystkim podobne warunki życia i nauki, tylko w ten sposób społeczeństwo będzie jedną silną całością Autorka znając realia zaproponowała „leczenie”, mające zakończyć kłótnie i podziały – stanowić je ma reforma.

Jak widać więc wyraźnie, Orzeszkowa w swej powieści „Nad Niemnem” zawarła wszystkie najważniejsze założenia pozytywistyczne. Sama będąc ich zwolenniczką wsparła w ten sposób system, mając nadzieje na ukazanie czytelnikowi poprawności wszystkich tych haseł.

Szczukina – charakterystyka postaci „Bezbronna istota” A. Czechow
Poniższe wypracowanie stanowi charakterystykę tytułowej bohaterki opowiadania A. Czechowa, Szczukiny. Była  ona żoną asesora kolegialnego, Szczukina,...
Justyna Orzelska – bohaterka „Nad Niemnem”, charakterystyka
Justyna Orzelska była jedną z bohaterek powieści E. Orzeszkowej pod tytułem „Nad Niemnem”. Justyna Orzelska była córką Ignacego Orzelskiego,...
Wypracowanie – legenda o „Syrence”
Legenda ta należy do legend polskich, a dokładniej warszawskich i opowiada o niezwykłej istocie pół kobiecie, pół rybie, która od dawien dawna...
Joanna Lipska – charakterystyka postaci, E. Orzeszkowej „A…b…c…”
Główną bohaterką noweli „A…b…c…” E. Orzeszkowej była Joanna Lipska. Była ona córką profesora, który uczył w szkole, a który zmarł wkrótce po...
Polska za panowania Zygmunta II Augusta – wypracowanie
Zygmunt II August  żył w latach 1548 – 1572. Był on synem Zygmunta Starego i Bony Sforzej. Był ostatnim władcą z dynastii Jagiellonów. Zygmunt...

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *