Zbigniew Herbert, „Dlaczego klasycy” i „Klasyk” analizy i porównanie wierszy
Zbigniew Herbet jest autorem wierszy „Dlaczego klasycy” i „Klasyk” zarówno ich tytuły jak i wymowę można ze sobą łączyć. Dzięki temu uwidacznia się ocena Herberta nad klasykami, utworzona przez niego definicja sztuki oraz jej główne zadania. Pierwszy utwór zatytułowany „Dlaczego klasycy” przywołuje obraz „Wojny peloponeskiej”, to znany utwór starożytnego historyka Grecji Tukidesa. W czwartej księdze jego dzieła zawarty jest opis wyprawy Ateńczyków. Jak dowiadujemy się mimo starań Tukides spóźnił się z pomocą co spowodowało porażkę wyprawy. Kara jaką za to musiał ponieść była wygnanie. Tukidydes nie tłumaczył się, nie próbował uniknąć kary ale ze spokojem uznał swą porażkę i godnie przyjął kare. Herbert celowo przywołał ten motyw by móc zestawić go z obrazem współczesnych klasyków. To umyślnie stworzona paralela pomiędzy postawą a świadomością klasyków. Ukazanie jak zachowuje się przedstawiciel Tukidydes a obecni przywódcy. Nie wykazują oni pokory, ani godności, nie chcą i nie potrafią przyznać się do porażki nawet jeśli mają jej pełną świadomość. Jak czytamy generałowie XX wieku : „skomlą na kolanach przed potomnością zachwalają swoje bohaterstwo niewinność.”. Widać wyraźnie jak postawy uległy przemianie na przestrzeni lat, jak odważni i świadomi klasycy zmienili się w ludzi za wszelka cenę chcących zachować twarz i pozory nawet mimo rażących bledów.
W tym miejscu należy przytoczyć drugi utwór zatytułowany „Klasyk”. Poeta dokonuje w nim polemiki na temat terminu klasycyzm. Zastanawia się dlaczego jest to nurt, który poszukuje harmonii w przeszłości a pomija prawdziwe ludzkie cierpienie. Autor dochodzi do wniosku, że tytułowy klasyk to z pewnością nie erudyta, ale osoba podobna do Tukidydesa ukazanego w utworze „Dlaczego klasycy”. Osoba, która jest rozsądna w swych działaniach, potrafi okiełznać swe emocje i ukazać umiar. To człowiek, który nie chce użalać się nad swym losem, ukazywać jego przesadne tłumaczenie, ale solidaryzować się z ludzkim cierpieniem. W ten sposób Herbert ukazał kim dla niego jest klasyk, to nie nadludzka postać ale przeciętny człowiek , który potrafi otwarcie mówić o swych słabościach. Nie ukrywa swych błędów i porażek ale potrafi je przyjąć i uznać za element niedoskonałości człowieczeństwa. Zakańczając ten utwór poeta określił również zadania sztuki wobec tej sytuacji „jeśli tematem sztuki będzie dzbanek rozbity mała rozbita dusza z wielkim żalem nad sobą”. Sztuka jednym słowem powinna prezentować najwznioślejsze obrazy ale mówić o nich w sposób rzeczowy i jasny pozbawiony niepotrzebnych ubarwień czy tłumaczyć. Jak widać więc obydwa te utwory stanowią prezentacje podejście Herberta do klasycyzmu. Są one połączone ze sobą tematycznie dzięki czemu prezentują całość tematu w sposób szczegółowy. Herbert jako zwolennik tych założeń, wcielał je w życie. Tworzone przez niego dzieła również poruszały tematy ważne ale w sposób prawdziwy i jasny.
