Cechy dramatu szekspirowskiego na przykładzie Makbeta.
Szekspir jako jeden z największych twórców renesansowych zapisał się w dziedzinie rozwoju form dramatycznych jako twórca teatru nowożytnego. W swej twórczości odstąpił od ówcześnie uznanych zasad tragedii na rzecz wprowadzonych innowacji.
Po pierwsze przełamał zasadę trzech jedności znaną jeszcze z antyku. Jako przykład biorąc dzieło zatytułowane „Makbet” możemy zauważyć, że nie została zachowana zasada jedności miejsca. Akcja utworu rozgrywa się na polu bitwy i leśnej polanie. Wielowątkowa akcja nie zamknięta w krótkim czasie porusza tematykę walki dobra ze złem, przeplatając ją z obrazem wali o władze na tle politycznym oraz uwidocznieniem psychologicznej przemiany postaci. Dodatkowo należy uwidocznić, że autor wplótł w treść udział postaci fantastycznych pojawiających się wraz z rozwojem akcji.
Kolejna niezwykłą cecha dramaty szekspirowskiego staje się fakt, iż autor zrezygnował ze znanej zasady mówiącej, iż na scenie nie powinno znajdować się więcej niż trzech aktorów. Ukazanie przez autora scen batalistycznych czy chociażby sceny uczty na zamku wymagało rozplanowania udziału znacznie większej ilości bohaterów. Możliwość zwiększenia liczby aktorów dopuszcza dramat nowożytny w kierunku , którego wyraźnie skłonił się Szekspir.
Autor zrezygnował również z zasady decorum – inaczej odpowiedniości. Termin odpowiedniość według zasad klasycznych oznaczał, iż wybór osób oraz stylu musi być zgodny z gatunkiem sztuki. Tragedie Szekspira zawierały cała plejadę charakterów i temperamentów, łącznie z postaciami humorystycznymi. Przykładem może stać się ty scena III z aktu II z Odźwiernym, którego bezpośrednim zadaniem było wprowadzenie elementów komizmu. Według wymogów klasycznych był to niedopuszczalny błąd, według uznanych zasad tragedia powinna przecież prezentować gatunek wysoki, wyzbyty udziału osób pochodzących z ludu, błaznów, komediantów czy dodatków frasowanego stylu.
Ostatnia z istotnych cech dramatu szekspirowskiego, która należy wymienić jest zmienność charakterów postaci. Jako jeden z najbardziej obrazowych przykładów może posłużyć sam Makbet. Tytułowy bohater jest jednym z poddanych króla Dunkana. Jako oddany patriota dzielnie walczy u boku swego władcy wierząc w zwycięstwo ojczyzny. Akcja utwory ukazuje jednak, że z wiernego sługi Makbet przemieni się w bezwzględnego mordercę. Początkowo w utworze poznajemy go przecież jako osobę łagodna i uległą wobec Lady Makbet by następnie stopniowo przyglądać się ja k chęć panowania, żądza władzy i wzrastające ambicje stają się na tyle silne, że całkowicie determinują jego działania. Podobnie dzieje się z Lady Makbet, jawiąca się jako osoba silna psychicznie, zdecydowana w pełni świadoma swych czynów ukazuje się jako swoista machina napędzająca machinę zaistniałych zdarzeń. Kolejne sceny akcji prezentują jednak druga stronę jej natury, gdy nagle okazuje się, że nie jest w stanie unieść ciężaru zdarzeń pogrąża się w obłędzie. Wewnętrzne przemiany poszczególnych postaci stanowią z pewnością najbardziej istotną cechę twórczości Szekspira. Ukazanie problematyki i złożoności ludzkich odczuć nadaje sensu i prawdziwości poszczególnym bohaterom sprawiając, że prezentowana tematyka staje się uniwersalna i ponadczasowa. W dramatach klasycznych pomijano ten watek prezentując poprzez akcję i czas sztuki jednolity typ osobowości.
