Maria Dąbrowska w utworze „ Nocie i dnie” stworzyła doskonały portret głównej bohaterki powieści, czyli Barbary Niechcic.
Barbara Niechcic to centralna-kobieca postać utworu. Pochodziła ona z zubożałej rodziny szlacheckiej. Jej dziadek a później ojciec przez lata roztrwonili cały należący do nich majątek. Gdy Basia miała około pięciu lata, w wyniku porażenia piorunem zmarł jej ojciec , wtedy rodzina przeniosła się do Kalińca. Mimo wielu przeciwności losu, Jadwiga, matka bohaterki, wykształciła swoje dzieci. W młodości dziewczyna zakochała się w dobrze zapowiadającym się prawniku, Józefie Tolibskim. Darząc go ogromnym uczuciem Barbara marzyła o wspólnym życiu. Niestety ku zaskoczeniu córki Jadwigi mężczyzna poślubił inną, bogatą kobietę. Próbując uciec od miłości dziewczyny wyjechała do Warszawy porzucając plany pójścia na studia. W mieście zapisała się na kurs krawiectwa, którego niestety z powodu braku finansów nie dokończyła. Ostatecznie jej źródłem utrzymania stało się udzielanie lekcji. Jako 25-letnia dziewczyna, Barbara poznała Bogumiła, który nie wzbudzał zainteresowania dziewczyny. Był on dla niej może przystojnym mężczyzna, ale uważała, iż brak mu ogłady w towarzystwie. Jednak po jakimś czasie Bogumił oświadczył się dziewczynie. Bohaterka długo nie umiała udzielić odpowiedzi adoratorowi. Bała się ona życia przy boku człowieka, którego nie kocha, a jej strach jeszcze bardziej potęgowała wizja życia na wsi. Ostatecznie jednak chcąc uniknąć staropanieństwa i samotności dziewczyna zgodziła się na małżeństwo z Bogumiłem. Po ślubie wraz mężem zamieszkała w Krępie. Życie Barbary od tego czasu bardzo się zmieniło, z kobiety przebywającej w towarzystwie, udzielającej lekcji musiała stać się nie tylko żoną ale i gospodynią domową. Pośród wielu obowiązków, wykonując prace domowe, dziewczyna ciągle oddawała się marzeniom i wspomnieniom młodzieńczej miłości, nie dostrzegając uczucia do męża. Kobieta była introwertyczką, skupioną na własnych potrzebach. Niechcicowa ciągle narzekała na sytuacje w jakiej przyszło jej żyć , nigdy nie była zadowolona uważając, iż małżeństwo z Bogumiłem było dla niej degradacja społeczną. Brakowało jej czułości męża, czy jego zainteresowania jej osobą, uważała ona ,że dla Niechcica jest tylko partnerką w życiu i pracy. Jednak mimo, wielu przeciwności losu, śmierci synka, kobieta była twarda osobą, która starała się być dobrą żona i wzorowa matką. Mimo , iż bohaterka źle czuła się na wsi, odizolowując od dawnego życia dobrze wypełniała swoje obowiązki, nawet będąc w ciąży pomagała mężowi w organizacji domu po przeprowadzce do Serbinowa. Często nie radząc sobie z własnymiproblemami, kobieta wywoływała kłótnie , chcąc w ten sposób wyrzucić z siebie skrywany ból, nie rzadko wypowiadając ostre słowa. Barbara jednak mimo wszystko nie była złą postacią, choć była osobą wiecznie niezadowolona, smutną ,starała się cieszyć z chwil spędzonych z rodziną. Była dobrą matką, chcącą wychować dzieci w przekonaniu , że nie pieniądze, ale nabyta wiedza stanowi o wartości człowieka. Jako matka i żona kobieta radziła sobie dobrze, choć często zastanawiała się nad sensem życia, poszukując odpowiedzi na filozoficzne pytania, nigdy nie zaniedbywała rodziny. Jej największą porażką, jeżeli można tak powiedzieć było przekonanie o braku miłości do męża. Dopiero po śmierci mężczyzny Niechcicowa zrozumiała jak bardzo kochała męża, który równie mocno oddany był jej.
Myślę, iż postaci tej bohaterki nie da się ocenić jednoznacznie. Na pewno nie była ona kobietą negatywną, choć czasami wzbudza w czytelniku rozdrażnienie. Cały czas bojąc się o rodzinę i czyhające na nią zło może wzbudzać niechęć odbiorców, ale z drugiej strony to przejaw jej miłości. Niechcicowa jest kobietą o złożonej osobowości. Według mnie, jest jedną z ciekawszych postaci polskiej literatury.
