Nowela, definicja i geneza

NOWELA jest krótkim utworem zaliczanym do epiki, który charakteryzuje zwarta kompozycja i jeden główny wątek fabularny nieposiadający innych pobocznych zawiłości fabularnych. W utworach tego typu zauważalna jest przewaga motywów dynamicznych gdzie akcja zmierza w kierunku określonego punktu kulminacyjnego. Nowela pozbawiona jest zbędnych opisów dotyczących zarówno bohaterów jak i otaczającej przyrody. Narrator występujący w takich utworach jest obiektywny nieobierający żadnej ze stron, opowiadający rzetelnie przebieg zdarzeń. Utwór ten w widoczny sposób ujawnia motyw wiodący posiadający własną symbolikę, na którym opiera się główne zdarzenie.

 

Nowela początkowo funkcjonowała w przekazie ustnym. Jego narodziny miały miejsce w Jonii, która położona jest w Azji Mniejszej. Tak naprawdę jednak forma ta została rozwinięta i rozpowszechniona przez starożytnych Greków, lubujących się w przejmowaniu przeróżnych wątków z tradycji kultury wschodniej przerabiając je na swoje realia. Ich treścią w przeważającej większości były przygody i przeżycia miłosne. Klasyczny obecnie model noweli nowożytnej wykształcił się w okresie renesansu we Włoszech. Jego najsłynniejszym reprezentantem był Giovanni Boccaccio, twórca Dekameronu.

Pozytywizm jest okresem rozwoju nowelistyki polskiej. Pisarze chętnie wykorzystywali formę noweli, tworząc ponadczasowe arcydzieła gatunku. Główne cechy noweli pozytywistycznej:[wikipedia]

  • doskonale nadawała się do celów moralizatorskich
  • podejmowała aktualną tematykę, bohaterem był zwykły człowiek ukazany w codziennych realiach życia, które odsłaniało niezwykłość lub tragizm ludzkiego losu
  • cechowała ją plastyczność obrazowania
  • opisywała istotę i sens haseł pozytywistycznych (asymilacja Żydów, praca organiczna, emancypacja kobiet, praca u podstaw)
  • była komplementarna wobec powieści, przybliżała fragment malowidła epoki
  • opisywała rzeczywistość w autentycznej przestrzeni i czasie historycznym
  • często ukazywała bohatera zdeterminowanego przez środowisko
  • pokazywała obrazy nędzy, a także wykroczenia i zbrodnie, które owa nędza powodowała
  • nierzadko stanowiła pogranicze publicystyki interwencyjnej, odsłaniała grozę ludzkiego położenia
  • ukazywała portret bohatera i jego biografię.

 

Zobacz testy z języka polskiego dla szkół średnich i gimnazjum

Co to jest marketing relacji?
Komunikacja dwukierunkowa jest kolejnym ważnym elementem. Otwarte kanały komunikacji, takie jak media...
Fonetyka - definicja
FONETYKA jest jednym z działów lingwistyki. Jej zadaniem jest badanie dźwięków mowy ludzkiej od strony...
ŚWIATŁO - definicja
ŚWIATŁO to rodzaj promieniowania, jakiego źródłem może być wszystko, co świeci na przykład słońce lub...
Kwazary, definicja
KWAZARY wykryto początkowo jako bardzo silne sygnały radiowe, dochodzące z poszczególnych części nieba....
Papier, wytwarzanie i geneza
PAPIER to powszechnie używany produkt, powstający w większości przypadków z miazgi drzewnej, przeważnie...
Przechrzta
Termin “przechrzta” w języku polskim ma głębokie korzenie historyczne i kulturowe. Początkowo...
Oligopol, definicja
Jest to rodzaj struktury rynku odległy od struktury doskonałej konkurencji. W strukturze oligopolu występuje...
Dzięcioł czarny, charakterystyka
Dzięcioł czarny to ptak z rodziny dzięciołowatych, który żyje w tajdze i lasach całej Europy. Jest to...
Akt, malarstwo
Akt- (łac. actus- czyn) to przedstawienie, którego tematem jest naga postać człowieka. Prawie zawsze...
Krew, budowa i funkcje
KREW to płyn ustrojowy, który poprzez układ krążenia spełnia funkcję transportową oraz pozwala na komunikowanie...
Układ słoneczny - charakterystyka
UKŁAD SŁONECZNY tworzy słońce wraz z planetami i innymi ciałami krążącymi wokół niego. Do największych...
Wodór, cechy i zastosowanie
WODÓR to bardzo lekki, niewidoczny i łatwopalny gaz. Jet także pierwiastkiem najpowszechniej występującym...

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *