Grzyby są jednym z najciekawszych (a zarazem najbardziej tajemniczych) darów natury — powie Ci to każdy grzyboznawca. Nic dziwnego, że wykształcił się wokół nich cały nurt nauk biologicznych — czyli mykologia. Czym zajmują się eksperci od grzybów — i czy każdy miłośnik wypraw do lasu może nazwać się grzyboznawcą? Odpowiedź znajdziecie w poniższym tekście.
Czym jest grzyboznawstwo?
Grzyboznawstwo — a z greki, mykologia — to nauka zajmująca badaniem grzybów i ich właściwości pod absolutnie każdym kątem. Od klasyfikowania gatunków, przez analizę ich roli w naturalnych ekosystemach po ich zastosowanie w praktyce (i to nie tylko w kuchni). Obejmuje zarówno te gatunki, które każdej jesieni królują w polskich lasach — jak również owiane lekką tajemnicą… grzyby halucynogenne.
Wyniki pracy mykologów mają znaczenie nie tylko naukowe, ale i praktyczne. To z ich doświadczenia korzystają pracujący nad nowymi lekami farmaceuci — oraz autorzy nieodzownych towarzyszy każdego grzybobrania, czyli… atlasów grzybów. Wiedza grzyboznawców przyczynia się także w dużym stopniu do zachowania różnorodności gatunkowej tych niezwykłych organizmów.
Uwaga: radzimy nie nazywać grzyboznawstwa „poddziałem” botaniki. To dwa odrębne działy nauk biologicznych — równie ważne i tak samo też fascynujące.
Dziedziny grzyboznawstwa
Jak każda nauka, grzyboznawstwo ma swoje dziedziny. Mykolodzy mogą więc specjalizować się w:
- morfologii grzybów — badaniu ich budowy, sposobu rozwoju oraz opisywaniu charakterystyki poszczególnych gatunków;
- taksonomii — klasyfikacji gatunków grzybów;
- ekologii — analizie relacji grzybów ze środowiskiem oraz innymi organizmami;
- badaniu zastosowania grzybów — czyli możliwości ich wykorzystania przez człowieka, chociażby w przemyśle lub medycynie.
Czym zajmuje się grzyboznawca — i kto może nim zostać?
Czy słyszeliście o takiej profesji jak grzyboznawca? Być może nie — ale jest to bardzo odpowiedzialna rola. Grzyboznawcą określa się osobę, która dzięki bogatej wiedzy z zakresu mykologii jest w stanie trafnie rozpoznawać i potwierdzać przynależność gatunkową grzybów. Jeśli zastanawiacie się, jak rozróżnić muchomory jadalne od niejadalnych — lub czym charakteryzuje się tzw. Golden Teacher (jeden z najbardziej znanych gatunków grzybów halucynogennych) — grzyboznawca na pewno to wie.
Co ważne — bez wystawionego przez certyfikowanego grzyboznawcę atestu, nie można legalnie sprzedawać ani świeżych, ani suszonych grzybów — nie można ich także wykorzystywać jako półprodukty.
Aby móc nazwać się grzyboznawcą, nie wystarczy spędzać każdej jesieni w lesie, z koszykiem pełnych borowików. Trzeba za to spełnić kilka warunków:
- być pełnoletnim;
- posiadać wykształcenie średnie;
- ukończyć specjalistyczny kurs dla grzyboznawców — obejmujący zarówno teorię, jak i praktykę;
- zdać egzamin przed komisją Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
Jeżeli czujecie, że na grzybach znacie się jak mało kto — a nie planujecie kariery naukowej jako mykolog — może warto pomyśleć nad uprawnieniami grzyboznawcy? W sezonie można w ten sposób całkiem dobrze dorobić!