Średniowiecze- hasła epoki, ściąga
Pareneza i literatura parenetyczna – termin ten dosłownie oznacza pouczenie stąd też literatura parenetyczna to wszelkie utwory, które zawierały swoiste rady, wzory postępowania. W każdej epoce są to odrębne ideału, które ówcześnie stawały się modne i miały wpływ na kształtowanie światopoglądu społeczeństwa.
Wzorce parenetyczne – to wszelkie wzorce osobowe będące nośnikiem cech modnych w danej epoce. Dani bohaterowie prezentują swym życiem postawy i zachowania godne naśladowania. Należy zaznaczyć, że w epoce średniowiecza pożądane ideały tworzyły portrety idealnego: władcy, rycerza czy ascety.
chansons de geste– w dosłownym tłumaczeniu termin oznacza pieśń o czynach czyli średniowieczne poematy epickie zwane także eposami rycerskimi. Ten gatunek literacki ukazuje czyny bohaterskie z epoki Karola Wielkiego. Jako przykład z pewnością można podać „Pieśń o Rolandzie: a także „Dzieje Tristana i Izoldy”
danse macabre – to jeden z najbardziej popularnych tematów literatury i sztuki średniowiecznej oznaczający taniec śmierci. Zagadnienie to ukazywało, iż śmierć jest wszechobecna i wszechmocna, nie omija nikogo. Jej nie można przekupić czy oszukać, bez względu na stan czy położenie człowieka ona zawsze w stosownym czasie upomni się o niego. W sztuce motyw ten najczęściej prezentowany był w postaci rysunków obrazujących śmierć tańczącą z przedstawicielami wszystkich stanów. Sama postać śmierci była ukazywana różnorodnie jako: rozkładające się zwłoki, szkielet lub kostucha z kosą w ręku.
hagiografia- to inaczej tak zwane żywoty świętych czyli dzieła przedstawiające życie świętego. Propagują one określony wzorzec osobowościowy, w epoce średniowiecza bardzo popularna była asceza. Należy również zaznaczyć, że hagiografia ma specyficzną budowę na która składa się dziesięć części, można je zaprezentować na przykładzie Legendy o św. Aleksym: 1.Prolog – czyli słowo wstępne autora uzasadniające dlaczego podjął się tej tematyki, 2.Opis narodzin świętego, 3. Prezentacja pierwszych przejawów niezwykłości czyli cudowne dzieciństwo,4. Młodość świętego – wzrastające cnoty, 5. Małżeństwo – bardzo często jako śluby czystości,6. Ucieczka ascety z domu. 7.Cuda czynione za życia. 8. Prześladowania. 9. Męczeńska śmierć. 10. Cuda pośmiertne.
historiografia – to wszelkie dzieła piśmiennictwa obejmujące gatunki o treści historycznej czyli dla epoki średniowiecza tak popularne kroniki. Kroniki są gatunkiem opisującym historie państwa np.: Kroniki polski Galla Anonima czy też Kronika Polska Mistrza Wincentego Kadłubka. Najprościej historiografię można także wyjaśnić jako opis historii państwa w danym okresie.
gotyk – to styl w architekturze i sztuce dojrzałego i późnego średniowiecza. Bardzo charakterystycznymi cechami gotyku są min: krzyżowo – żebrowe sklepienia, łuk ostry, witraże w oknach. Z zachowaniem tych elementów budowano wielkie katedry i strzeliste kościoły.
wiersz zdaniowo – rymowy – jest to charakterystyczny wiersz średniowieczny wywodzący się właśnie z tego okresu. Sama nazwa pochodzi od charakterystycznej budowy utworu polegającej na tym, że w każdym wersie zamyka się zdanie lub jednorodny człon zdaniowy, rymy w wierszy są natomiast uzyskane przez powtarzalność na końcu wersów formy gramatycznej np, czasownika czy wołacza (nosimy – prosimy)