Pytania jawne z Biblii na maturę ustną 2025 to kluczowe zagadnienia, które koncentrują się wokół motywów cierpienia, przemijania oraz wizji apokaliptycznej. Odpowiednie przygotowanie do tych tematów wymaga zarówno gruntownej analizy fragmentów biblijnych, jak i umiejętności odniesienia się do szerszych kontekstów literackich oraz filozoficznych. Poniżej omówiono trzy główne pytania, które pojawią się na maturze ustnej, wraz z propozycjami kontekstów i wskazówkami interpretacyjnymi.
1. Motyw cierpienia niezawinionego na podstawie Księgi Hioba
Motyw cierpienia jest jednym z najważniejszych tematów w literaturze biblijnej, a Księga Hioba stanowi doskonały przykład refleksji nad cierpieniem niezawinionym. Hiob, bogobojny człowiek, traci wszystko – rodzinę, majątek, zdrowie – mimo że żył zgodnie z Bożymi przykazaniami. Jego cierpienie jest próbą, którą Bóg dopuszcza, aby przetestować wiarę Hioba.
Podczas omawiania tego zagadnienia warto skupić się na kilku kluczowych aspektach:
– Niezawinione cierpienie – Hiob nie zrobił nic, aby zasłużyć na swoje nieszczęścia. Jego doświadczenia prowadzą do pytań o sens cierpienia i sprawiedliwość Bożą.
– Postawa Hioba wobec cierpienia – Mimo że Hiob buntuje się i pyta o sens swojego losu, ostatecznie nie traci wiary w Boga, choć nie rozumie Jego planu. To może być odniesione do egzystencjalnych pytań, jakie człowiek zadaje sobie w obliczu cierpienia.
– Konteksty literackie – Znakomitym odniesieniem do tematyki cierpienia może być literatura obozowa, np. „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, gdzie cierpienie jest wszechobecne i często niezawinione. Innym przykładem mogą być antyczne tragedie, jak „Antygona” Sofoklesa, która również mierzy się z niezawinionym cierpieniem.
Warto także podkreślić, że Księga Hioba jest jednym z tekstów biblijnych, które inspirują filozofów, teologów i pisarzy do dyskusji o sensie cierpienia, co można wykorzystać w argumentacji na maturze.
2. Człowiek wobec niestałości świata na podstawie Księgi Koheleta
Księga Koheleta to jedno z najważniejszych dzieł refleksyjnych w Biblii, które koncentruje się na pytaniach dotyczących przemijania i marności życia ludzkiego. W swojej treści, Kohelet zadaje pytania o sens życia, zauważając, że wszystkie osiągnięcia człowieka są przemijające, a życie pełne jest paradoksów.
W odpowiedzi na to pytanie należy uwzględnić:
– Motyw przemijania – „Vanitas vanitatum et omnia vanitas” („Marność nad marnościami i wszystko marność”) to główna myśl przewodnia Księgi Koheleta. Człowiek nie jest w stanie znaleźć stałego sensu w doczesnym świecie.
– Refleksja nad losem człowieka – Kohelet zwraca uwagę na niemożność kontrolowania świata, co wprowadza motyw nieuchronności śmierci i przeznaczenia. Człowiek powinien czerpać radość z życia, ale równocześnie pamiętać o jego kruchości.
– Konteksty filozoficzne – Egzystencjalizm (np. w dziełach Alberta Camusa) może być doskonałym kontekstem do omawiania niestałości świata i poszukiwania sensu życia, podobnie jak filozofia stoicyzmu, która zaleca pogodzenie się z nieuchronnością losu.
W literaturze polskiej, Kohelet często bywa odniesieniem dla twórców, którzy zajmują się tematem marności i kruchości ludzkiego życia. Przykładem może być twórczość Jana Kochanowskiego, szczególnie jego „Treny”, które podejmują temat przemijania i ulotności wszystkiego, co doczesne.
3. Wizja końca świata na podstawie Apokalipsy św. Jana
Apokalipsa św. Jana to jedna z najbardziej znanych wizji końca świata w literaturze, pełna symboliki i metaforycznych obrazów. W tym pytaniu należy skupić się na interpretacji tych symboli oraz ukazać, jak Apokalipsa odnosi się do zagadnień moralnych i religijnych.
Główne elementy, które należy uwzględnić w odpowiedzi:
– Symbolika Apokalipsy – Czterej jeźdźcy, bestia, Nowe Jeruzalem – to tylko niektóre z obrazów, które pojawiają się w tej księdze. Wizja końca świata w Apokalipsie ukazuje walkę dobra ze złem oraz ostateczne zwycięstwo Boga.
– Konteksty kulturowe – Apokaliptyczne motywy są obecne nie tylko w literaturze religijnej, ale także w literaturze współczesnej i popkulturze. Przykłady literackie to np. „Dżuma” Alberta Camusa, która przedstawia metaforyczny obraz końca świata poprzez epidemię. W popkulturze często spotykamy się z motywami apokaliptycznymi w filmach i książkach science fiction.
– Wizje końca świata w innych kulturach – Warto również odnieść się do innych wizji końca świata, np. z mitologii nordyckiej (Ragnarok), które mogą stanowić ciekawy kontekst porównawczy dla Apokalipsy św. Jana.
Podsumowując, pytania jawne na maturę 2025 dotyczące Biblii wymagają nie tylko dobrej znajomości tekstu, ale także umiejętności odniesienia się do szerszych kontekstów kulturowych, filozoficznych i literackich. Opracowanie tych zagadnień z pewnością pomoże w lepszym przygotowaniu się do egzaminu ustnego.
